GN - Ít và hiếm như vậy thì rất có thể mình sẽ
ở ngoài số đó, trở thành người bất hiếu hay chưa tròn đạo làm con. Vậy mà lâu
nay mình vẫn nghĩ rằng ta đã là hiếu tử đích thực. Ngài có quá lời chăng
khi người
có hiếu ở đời
chiếm một tỷ lệ thấp như vậy?

Phật tử đi chùa dâng đèn, hương cúng dường Tam bảo trong mùa Vu lan,
cầu cho cha mẹ an lành dù còn tại thế hay đã quá vãng - Ảnh minh họa
Ai suy ngẫm kỹ, tường tận vấn đề sẽ tự nhận ra rằng hầu
hết chúng ta đều có tâm hiếu, đều thương kính cha mẹ, mong được đáp đền thâm ân
sinh dưỡng nhưng
vì
vô vàn lý do và nhân duyên khác nhau, để rồi cái tâm hiếu ấy tuy vẫn còn đó mà
chưa biến
thành hạnh hiếu, hoặc có chăng thì cũng chỉ thể hiện được phần nào. Để rồi khi cơ
hội đi qua,
lá vàng kia một mai sớm vội lìa cành, áng mây thu tím biếc chợt tan biến, đọng lại trong lòng vấn vương lắm nỗi, hối tiếc nhiều điều. Bấy giờ, chúng ta mới
ngộ ra lời dạy thậm thâm của Thế Tôn, thầm chấp nhận rằng con vốn không bất hiếu nhưng
thực
sự thì chữ hiếu chưa tròn.
“Một thời, Phật ở tại vườn Cấp Cô Độc, rừng cây Kỳ-đà, nước Xá-vệ. Bấy giờ, Đức Thế Tôn lấy trong
móng tay một ít đất, rồi nói với các Tỳ-kheo:
- Các ông nghĩ thế nào, đất trên móng tay Ta nhiều, hay đất ở đại địa này nhiều?
Các Tỳ-kheo bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn, đất trong móng tay của Thế
Tôn là rất ít, ít lắm, còn đất ở đại địa thì nhiều vô lượng, cho đến không thể dùng toán số,
hay thí dụ để so sánh
được.
Phật bảo các Tỳ-kheo:
- Những chúng sanh biết
có cha mẹ thì cũng như đất dính trên móng tay; số
chúng sanh không biết đến có mẹ cha cũng như đất ở đại địa.
- Những chúng sanh biết
có bậc tôn trưởng của dòng Sa-môn, Bà-la-môn và làm những điều cần làm phước đời này, đời khác, sợ tội thường bố thí, ăn chay giữ giới thì cũng như đất dính
trên đầu
móng tay; số chúng sanh không biết có bậc tôn trưởng của dòng Sa-môn,
Bà-la-môn, làm những điều phước cần ở đời này, đời khác, sợ tội lỗi thường bố thí, ăn chay, giữ giới thì cũng như đất ở đại địa.
- Những chúng sanh không sát sanh, không trộm cắp, không
tà dâm, không vọng ngữ, không nói hai lưỡi, không ác khẩu, không
nói thêu dệt thì cũng như đất trên móng tay; số
chúng sanh không giữ gìn giới luật thì cũng như đất ở đại địa…
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe những
gì Đức Phật dạy, hoan hỷ phụng hành”.
(Kinh Tạp A-hàm, kinh số 442 [trích])
Mới hay, tâm hiếu và hạnh hiếu song hành quả không phải
dễ. Nhiều, rất nhiều trong chúng ta đã nghĩ rằng mình có hiếu nhưng kỳ thật thì chưa. Nếu chưa thì hãy nhanh tay lẹ chân
mà chạy đua với thời gian vì vẫn còn kịp. Đừng để một mai kia ta phải hối tiếc vì sự lần lữa, hứa hẹn của
mình. “Chúng sinh biết có cha mẹ cũng như đất dính trong móng tay”
chính là một công án nhắc ta rằng phải nỗ lực thật nhiều, tranh thủ hết mức để làm tất cả những gì có
thể cho cha mẹ khi chưa quá muộn.
Song
hành với hiếu kính cha mẹ là biết tôn kính các bậc sư trưởng, làm phước,
sợ tội, bố thí, ăn chay cho
đến biết vâng giữ năm nhân cách cao thượng của người Phật tử (không sát sinh, không trộm cướp, không tà hạnh, không nói dối, không say
nghiện), những hạnh lành này tuy dễ biết mà cũng rất khó làm. Dẫu khó nhưng nếu làm được
thì thật quý hóa, có thiện căn sâu dày. Vì thế, khi suy ngẫm và đối chiếu với thực tiễn cuộc sống, nếu ai từng
biết
ơn và đền ơn cha mẹ, biết tôn kính bậc thầy, biết bố thí cúng dường, biết vâng giữ giới luật cao thượng thì đó là một phước
báo lớn, hãy trân quý và giữ gìn.
Mùa hiếu về, lời Phật dạy “những chúng sanh biết có cha mẹ thì cũng như đất
dính trên móng tay” luôn đồng vọng quanh ta, như làn
roi lạnh
buốt quất vào những tâm hồn lãng quên khiến giật mình thức tỉnh. Thế nên không
hứa hẹn nữa, chẳng chần chừ nữa, những người con Phật hiếu thảo hãy
làm ngay và luôn những gì trong khả năng có thể cho cha mẹ, những ân nhân đáng kính
và thập
phương bằng
hữu
huynh đệ
trong cuộc đời
tạm bợ vô
thường
này.