Tọa lạc đường Trần Hưng Đạo, P.Phú Lợi, TP.Cần Thơ (trước đây là P.2, TP.Sóc Trăng, Sóc Trăng), chùa Vĩnh Hưng được xem là công trình "độc nhất miền Tây" bởi xây dựng từ hàng chục ngàn viên đá nguyên khối, kết hợp tinh hoa kiến trúc Việt Nam và Nhật Bản.

Tâm huyết của một bậc tu hành ở miền Tây

Chùa Vĩnh Hưng ban đầu được gọi là "chùa Cây Điệp", vì trong khuôn viên có cây điệp cổ thụ tỏa bóng rợp mát. Theo thời gian, với kiến trúc được tái thiết hoàn toàn bằng đá nguyên khối, người dân gọi là "chùa Đá".

Chùa Vĩnh Hưng thành lập năm 1912, do thí chủ Đinh Thị Định phát tâm với mong muốn tạo dựng một đạo tràng cho Phật tử quy ngưỡng. Đây là một trong những ngôi chùa lâu đời gắn liền với đời sống tín ngưỡng, tinh thần của người dân Cần Thơ.

Dấu ấn quan trọng nhất trong hành trình trùng tu, kiến tạo chùa Vĩnh Hưng gắn liền với công lao của cố Thượng tọa Thích Thanh Chương, thế danh Trần Đức Lành (1965-2013), quê ở H.Trần Đề, Sóc Trăng (cũ).

Ngôi chùa được thành lập vào năm 1912, trải qua nhiều lần trùng tu

Năm 2009, Thượng tọa Thích Thanh Chương đứng ra vận động Phật tử trong và ngoài nước đóng góp kinh phí, đồng thời cung thỉnh chư tôn đức Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Sóc Trăng (cũ) động thổ đại trùng tu ngôi chùa cổ. Công trình khởi công vào ngày 9-9-2009.

Theo lời kể của bà Phan Tố Quyên (73 tuổi, thư ký chùa), trong quá trình xây dựng, hàng chục ngàn viên đá được chuyển từ miền Trung vào bằng đường thủy. "Mỗi chuyến đá thường cập bến lúc 6-7 giờ tối, đến tận 3 giờ sáng hôm sau mới chuyển hết về chùa. Mọi người trong chùa gần như thức trắng đêm để vận chuyển, sắp xếp.", bà Quyên chia sẻ.

Chùa xây dựng hoàn toàn bằng đá nguyên khối hình chữ nhật, lên tới hàng chục ngàn viên

Đáng tiếc, Thượng tọa Thích Thanh Chương lâm bệnh nặng và viên tịch vào tháng 3-2013, khi công trình mới cơ bản hoàn thành. Tâm nguyện xây dựng ngôi chùa đá độc nhất này đã trở thành di sản tinh thần lớn lao mà Thượng tọa để lại.

Kiến trúc giao thoa Việt - Nhật bằng đá nguyên khối

Điểm đặc biệt của chùa Vĩnh Hưng chính là toàn bộ công trình, từ cổng tam quan, chính điện, sân chùa, hàng rào cho đến tháp Phật, tượng hộ pháp… đều được xây dựng bằng đá nguyên khối hình chữ nhật.

Đại đức Thích Minh Tâm, phó trụ trì chùa, cho biết: "Các viên đá có kích thước trung bình 0,3m x 0,2m x 0,2m, được thợ đá miền Trung tuyển chọn, cắt gọt tỉ mỉ trước khi đưa về Sóc Trăng. Hàng chục ngàn viên đá xếp chồng lên nhau, gắn kết tự nhiên, giữ nguyên màu sắc thô mộc, tạo nên sự vững chãi và trang nghiêm".

Hàng chục ngàn viên đá xếp chồng lên nhau, gắn kết tự nhiên

Ngay từ cổng tam quan, khách tham quan sẽ cảm nhận không khí thanh tịnh. Trên cổng khắc rõ tên "Chùa Vĩnh Hưng" cùng dòng Hán tự. Bước vào sân, những hàng cây xanh và hoa kiểng điểm tô thêm vẻ an nhiên cho chốn thiền môn.

Chánh điện rộng lớn, mái ngói trang trí họa tiết hổ phù, đặc trưng của kiến trúc Nhật Bản, tạo sự giao thoa văn hóa Đông Á ngay giữa miền Tây Nam bộ. Hệ thống cửa gỗ chạm trổ hoa văn tinh tế làm tăng thêm vẻ cổ kính.

Các viên đá có kích thước trung bình 0,3m x 0,2m x 0,2m, được thợ đá miền Trung tuyển chọn, cắt gọt tỉ mỉ trước khi đưa về Sóc Trăng

Phía sau chánh điện là nhà thờ Tổ, nơi tôn trí tượng Bồ Đề Đạt Ma, tượng Sư tổ khai sơn cùng các vị trụ trì tiền bối. Cạnh đó là tháp Phật 5 tầng uy nghi, biểu trưng cho ngũ đại: địa, thủy, hỏa, phong, không, trên cùng là bảo tháp tỏa sáng linh thiêng.

Nhiều tượng Phật quý hiếm trong ngôi chùa "độc nhất miền Tây"

Không chỉ độc đáo ở lối kiến trúc, chùa Vĩnh Hưng còn sở hữu nhiều tượng Phật được chế tác hoàn toàn từ đá đen nguyên khối quý hiếm. Trong đó nổi bật là tượng Thích Ca Mâu Ni, tượng Quan Âm bế con và 2 tượng hộ pháp hùng dũng.

Tượng Phật Thích Ca Mâu Ni chế tác hoàn toàn từ đá đen nguyên khối quý hiếm

Mỗi pho tượng đều được các nghệ nhân tạc thủ công, giữ nguyên vẻ mộc mạc của chất đá nhưng vẫn toát lên thần thái uy nghiêm, linh thiêng. Đây được xem là những báu vật vô giá của ngôi chùa, góp phần làm nên sự khác biệt so với nhiều công trình Phật giáo khác trong khu vực.

Ngày nay, chùa Vĩnh Hưng không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của hàng ngàn Phật tử mà còn là điểm đến tham quan, chiêm bái và khám phá kiến trúc độc đáo. Nhiều bạn trẻ tìm đến để lưu giữ những khoảnh khắc check-in ấn tượng giữa không gian cổ kính.

Tượng Tiêu Diện đại sĩ (còn gọi là ông Ác, hay ông Tiêu) thường được thờ phụng tại nhiều ngôi chùa ở Việt Nam. Tại các chùa, tượng của vị này thường được thờ phía bên trái chánh điện, còn phía bên phải thờ Vi Đà hộ pháp (còn được gọi là ông Thiện)

Trong các dịp lễ lớn, chùa đón hàng ngàn lượt khách thập phương đến tham quan, thắp hương cầu nguyện. Không ít du khách nước ngoài cũng tìm đến, ngỡ ngàng trước công trình tôn giáo được dựng nên từ những khối đá tưởng chừng khô cứng nhưng lại chứa đựng cả chiều sâu văn hóa và tâm linh.

Ngôi chùa đá "độc nhất miền Tây" này là minh chứng cho niềm tin, công sức và tâm huyết của nhiều thế hệ tu sĩ, Phật tử. Những khối đá xếp chồng không chỉ tạo nên ngôi chùa vững chãi, mà còn là biểu tượng cho sức mạnh cộng đồng.