Tháp Tường Long - Từ góc nhìn phong thủy học !

Tháp Tường Long - Một đang được trùng tu di tích lịch sử, văn hóa đang được trùng tu. Tìm hiểu thêm về ngôi tháp này, chúng tôi xin đăng lại một số bài viết thể hiện quan điểm của những người quan tâm để bạn đọc tiện theo dõi.

Nhận được điện thoại của cô bạn báo tin Tháp Tường Long - Ngôi tháp Phật Giáo đánh dấu sự du nhập Phật Giáo của Việt Nam đã được khởi công phục dựng. Thấy rất vui ! Phần vì mình đã từng đến ngôi tháp này để lấy tư liệu viết cho báo TVTD nhưng sau không đăng được, phải đưa lên Blog ! Vui nữa vì cuối cùng thì Chính Pháp của Đức Phật cũng đã hưng khởi trên vùng đất Đông Bắc của Tổ Quốc !

alt

Quy Hoạch Kiến Trúc Tháp Tường Long

Nhưng đọc đến bài báo của Đăng Thùy trên báo TVTD thì thấy nói gì đâu !? Mọi người hầu như chỉ nhìn thấy cái bề ngoài của Tháp Tường Long ở những ý nghĩa rất trừu tượng mơ hồ mà không hề thấy Tác Dụng To Lớn của Tháp Tường Long ! Họ không tự hỏi vì sao các bậc Cao Tăng Đắc Đạo của Tây Trúc lại chọn nơi đây để đặt Tháp ASOKA và Vua Lý lại đến miền biên viễn hoang vu này để phục dựng lần thứ nhất, đồng thời đổi tên Tháp là "Tường Long" ! Họ cũng chẳng cần biết vì sao Vua Gia Long sau là Minh Mạng cho phá tháp với một cái cớ rất buồn cười là "Lấy gạch để xây Thành Trấn Hải Dương".

Ở đây ngoài Ý nghĩa Tâm Linh ! Ngôi Tháp này mang ý nghĩa rất lớn về Phong Thủy !

Từ trên ảnh vệ tinh có thể thấy vị trí Tháp Tường Long nằm trên một Long Mạch ( Khí Mạch) lớn. Khí Mạch này chạy ngầm trong lòng đất đến khu vực Suối Rồng ( Xin lưu ý cái tên này) thì đột khởi vùng lên giống như một con rồng đã ra đến biển lớn, Long Khí cuồn cuộn di chuyển ra hướng biển tạo thành toàn bộ khu vực nghỉ mát của Đồ Sơn ngày nay cuối cùng Đầu Rồng đi ngầm dưới biển và cất lên tạo thành đảo Dáu. Đây cũng là Án Sơn - Hồi Long của Khí Mạch này ! Chính tại khu vực Đình Ngọc ( Xin lưu ý tên Đình Ngọc) đã kết phát một Huyệt Oa !

Hơn 2000 năm với một đời người là quá dài ! nhưng với một Long Mạch, một thế núi thì lại là quá ngắn, vì thế chắc chắn các bậc Thánh Tăng Cổ Hiền xưa đã sớm nhận ra Long Huyệt này ! Có thể nói đây là một Long Huyệt khá điển hình và dễ nhận ra. Hình Oa rộng rãi, có thế có lực, Địa Nhục đầy đặn báo hiệu một vùng Sinh Khí thịnh vượng, bằng chứng là Long Khí còn tiếp tục chạy thêm một quãng đường dài ra tận ngoài biển lớn. Trên quãng đường đi còn lại nó tiếp tục kết thêm một số Huyệt khác ( Chưa có dịp kiểm chứng, nhưng chắc chắn có!). Hơn nữa Long Mạch này nằm trên tuyến Tây Bắc Đông Nam nên dễ dàng đạt được Thế Cục "Tam Nguyên Bất Bại" . Tuy nhiên Huyệt này có một nhược điểm lớn là Tay Long (Nơi có Tháp tường Long) thấp hơn Tay Hổ và Tay Hổ lại hơi có tư thế doãi ra ngoảnh đi làm cho Huyệt bị Tán Khí ! Điều này ứng với "Thê Thiếp, Tiểu Nhân, Người Dưới lấn áp Bề Trên". Và như thế Huyệt này cũng không thành Chân Long Đich Huyệt. Hiểu rõ điều này nên các vị Thánh Tăng xưa và Vua Lý Thánh Tông đã cho dựng Tháp để Tụ Khí Mạch, tạo uy thế cho Tay Long, Áp Chế Tay Hổ, để dần dần nơi đây thành một Huyệt Đất Quý.

Đầu Phật trang trí ở Tháp Tường Long- Đồ Sơn

Tháp Tường Long được xây dựng vào đời vua Lý Thánh Tông, năm 1057. Tháp được xây trên ngọn núi đầu tiên của dãy núi Đồ Sơn. Vì vậy nhân dân địa phương gọi núi này là núi Tháp để kỷ niệm về một thời xa xưa đã tồn tại ngọn tháp quý và đẹp.

Trên đỉnh ngọn núi này có một nơi bằng phẳng, diện tích ước chừng trên 1000m2. Ngọn tháp được xây dựng ở vị trí mặt đất bằng phẳng này. Xét về mặt hành chính, thuở xưa tháp thuộc địa bàn xã Vạn Sơn, hiện nay thuộc phưòng Ngọc Xuyên thị xã Đồ Sơn.

Đến năm Gia Long thứ III (1804) tháp bị phá lấy gạch, xây thành trấn Hải Dương (theo Đại Nam Nhất Thống Chí Quốc Sử Quán triều Nguyễn). Như vậy đã hai thế kỷ không có ai được trông thấy ngôi tháp nữa.

Song chính vì giá trị kiến trúc, hội họa, lịch sử của ngôi tháp mà nó được đời này truyền sang đời khác, thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau đến với chúng ta ngày nay.

Nhờ những nhát xẻng, cuốc của bộ đội, dân quân Đồ Sơn thời chống Mỹ cứu nước đào giao thông hào, xây dựng trận địa pháo phòng không đã chạm vào nền tháp cổ làm bật tung lên những viên gạch quý lạ, trên một mặt có dòng chữ Hán in nổi trong một khung hình chữ nhật “Lý gia đệ tam đế, Long Thụy Thái Bình tứ niên tạo”. Dòng chữ ấy có nghĩa là thời trị vì của vua Lý Thánh Tông, có niên hiệu Long Thụy Thái Bình làm ra viên gạch này cũng có nghĩa là làm ra công trình này. Song cũng chính vì lẽ đó mà nền tháp bị xẻ đi, xẻ lại ngang dọc nhiều lần.

Vào những ngày sôi động chống Mỹ của năm 1972, Đinh Văn Kiền và Nguyễn Minh Thế, cán bộ của Bảo tàng Hải Phòng đã đến xã Vạn Sơn, thị xã Đồ Sơn sưu tầm những viên gạch vỡ, họa tiết trang trí của ngôi tháp, các mảnh vỡ của các mô hình tháp,... Cuối tháng 2 năm 1978, Viện khảo cổ học kết hợp với Sở Văn hóa thông tin Hải Phòng tiến hành khai quật tháp Tường Long để tìm hiểu về kiến trúc thời Lý ở Hải Phòng.

Hai mươi năm sau, vào 1998 tháp được khai quật lại với mục đích giữ chân móng tháp làm “bảo tàng ngoài trời”, chuẩn bị cho phỏng dựng lại ngôi tháp cổ này ở gần với chân móng ngôi tháp cũ. Nhờ hai cuộc khai quật nền tháp, đã cung cấp cho chúng ta những hiểu biết cơ bản về kiến trúc, về đề tài trang trí, chất liệu xây dựng của ngôi tháp,...

Tháp hình vuông, mỗi chiều của móng tháp đo được 7,95m, bề dày của tường xung quanh lòng tháp là 2,50m, móng tháp xây giật 3 cấp nay chỉ còn lại 2 cấp, phần giật cấp của mỗi nền vào là 25cm. Lòng tháp cũng hình vuông, rỗng có diện tích khoảng 9m2, nơi đặt pho tượng đá Adiđà.

Có nhiều loại gạch xây tháp:

- Loại dài 23cm, rộng 20cm, dầy 5cm

- Loại dài 55cm, rộng 20cm, dầy 5cm

- Loại dài 40cm, rộng 20cm, dầy 5cm

Ngoài ra còn một loại gạch xây có một góc hơi nhọn và dầy hơn các góc kia. Chắc hẳn các loại gạch này dùng để xây các góc tháp làm cho các góc đều nghiêng vào tâm (khoảng 190). Bên cạnh gạch để xây cốt lõi tháp còn có gạch trang trí ốp bên ngoài tháp.

Đề tài trang trí ở tháp Tường Long là hoa lá, rồng phượng,... Gạch trang trí hoa lá chủ yếu là hoa sen, rồi đến gạch in hoa tranh 4 cánh, hoa cúc, hoa dây, mây quyện; hình rồng được thể hiện gọn gàng trong một chiếc lá đề; hình chim phượng có chỗ được thể hiện như ở hình rồng nhưng có chỗ được thể hiện sinh động hơn. ở những viên gạch chạm chim phượng được chạm cả hai mặt, có chỗ khoét thủng, khoét sâu, có chỗ được chạm như một bức tranh sinh động,...

Vật liệu xây dựng tháp, ngoài gạch còn có đá, nhất là ở phần chân móng tháp. Trên nền tháp còn có một số hiện vật đá, đấy là dấu vết của các vật được thờ. Cuộc khai quật đã tìm thấy một bệ tượng hình bát giác chạm rồng. Bệ được làm bằng đá xanh đã mất 4 cạnh, chỉ còn lại 4 cạnh. Tám cạnh được bố trí xen kẽ 1 cạnh dài, 1 cạnh ngắn. Trên mỗi cạnh có 4 hàng trang trí. Các cạnh dài trang trí rồng mình trơn từng đôi một chầu vào 1 lá đề. Các cạnh ngắn, rồng được thể hiện nối đuôi nhau. Bệ tạo thành hai cấp, mỗi cấp dài khoảng 12cm giống bệ tượng ADiĐà chùa Phật Tích (Bắc Ninh).

Tháp Tường Long cao bao nhiêu thước?

Đây còn là một vấn đề chưa ai dám khẳng định chính xác! Tuy vậy ta vẫn có thể hình dung được qua cách mô tả của người xưa qua so sánh với những ngôi tháp cổ còn nguyên vẹn trên đất nước ta ngày nay.

Theo sách Đại Nam Nhất thống chí “Tháp cũ Đồ Sơn ở xã Đồ Sơn huyện Nghi Dương cao 100 thước”. Một thước ở thời Nguyễn khoảng 40cm. Nếu ta hiểu thuần túy như vậy thì tháp Tường Long phải cao gần 40m. Hiện nay chúng ta có con số về chiều cao của các tháp như: Tháp Bình Sơn (Vĩnh Phúc), dựng vào thế kỷ XIII cao 16,155m; Tháp Bút ở chùa Ninh Phúc (Bắc Ninh), dựng vào thời Lê Trung Hưng (1647) cao 13,05m; Tháp Phổ Minh (Nam Hà) dựng năm Hưng Long thứ XII (1305) cao chừng 17m. Đây là một tư liệu tham khảo tốt.

Sau cùng xin gợi ra một vài giá trị của tháp Tường Long:

1. Đây là một công trình kiến trúc nghệ thuật lớn ở thời Lý thế kỷ XI với chiều cao khá đồ sộ, gần 40m, ở vùng đông bắc đất nước ta.

2. Tháp Tường Long còn là một công trình kiến trúc về tôn giáo làm thỏa mãn tâm linh của người dân Đại Việt thời thịnh vượng. Nhà nước phong kiến ở thế kỷ XI không chỉ quan tâm đến quyền lợi văn hóa, vật chất cho dân mà còn lo cho cả đời sống văn hóa tinh thần, tâm linh của họ.

3. Tháp còn là trạm giao thông liên lạc từ xa gắn với an ninh quốc phòng của quốc gia. Người ta có thể sử dụng khói lửa làm phương tiện thông tin. Trạm giao liên này cũng đồng thời được coi như một vọng gác vững chắc bảo vệ vùng trời, vùng biển ở ven biển của miền Đông Bắc Tổ quốc ta thời bấy giờ.

Theo Trịnh Minh Hiền / Mỹ thuật Việt Nam - Tạp chí Mỹ thuật: vietnamfineart.com.vn

Tin cùng chuyên mục

Tin mới

Thông tin hàng ngày