Nghệ sĩ Hũu Châu: Sau này có thể tôi sống ở chùa

Gã đàn ông "thích"...chửi!

Gần đây thấy anh đóng phim truyền hình nhiều hơn, đặc biệt là phim của đạo diễn Đinh Đức Liêm. Anh nhận lời vì nể và quý đạo diễn?

Với anh Liêm, ngoài việc tôi qúy ra còn là người rất hiền, từ tốn. Anh ấy qúa hiểu giờ giấc, công việc của diễn viên sân khấu như tôi. Khi nhận phim mà không ảnh hưởng đến công việc của bên sân khấu và cũng không ảnh hưởng đến lịch của đoàn phim thì tôi nhận lời rất thoải mái.

Ngoài anh Liêm thì đạo diễn nào mời tôi cũng sẵn sàng nếu có thời gian. Một số đạo diễn mời tôi đi quay ở tỉnh nhưng tôi phải từ chối. Tuy nhiên, tôi luôn tìm cách từ chối làm sao để không làm họ buồn.

Bao nhiêu năm qua thấy anh cần mẫn, chăm chút cho từng vai diễn trên sân khấu, thỉnh thoảng tham gia một vài phim truyền hình. Trong khi các diễn viên khác khi đã có chút tên tuổi họ làm rất nhiều việc khác?

Nói chung, diễn viên bây giờ có nhiều cơ hội. Họ làm được nhiều việc, có thể họ có tài, họ ham thích nổi tiếng, họ phải làm. Còn bản thân tôi chỉ tự tin khi làm diễn viên. Nếu bảo tôi làm MC, có thể khán giả cũng chấp nhận vì họ quý tôi.

Nhưng để họ mặn mòi với mình, chắc không được. Cái gì không tự tin tôi sẽ không làm. Nghề diễn mới là nghề của tôi. Bây giờ bắt tôi làm MC hay gì đó tôi không làm được vì mắc cỡ. Các em trẻ bây giờ, làm nhiều việc thì cũng cần sự thông cảm vì sân khấu nhiều, đoàn phim qúa nhiều nên nhiều cơ hội. Chính vì sự nhiều ấy mới có những loại diễn viên không nghề nghiệp, nói năng ngọng ngịu. Tôi chó đó là diễn viên bị tàn tật. Tuy nhiên tôi cũng nhận thấy có một số em tốt.

Diễn viên trẻ bây giờ thường có tiếng bên điện ảnh, truyền hình rất muốn được đứng trên sân khấu kịch như một bằng chứng về khả năng diễn của mình?

Nhìn em nào đó có khả năng diễn kịch được là tôi biết liền. Trong mắt tôi có một số diễn viên trẻ có khả năng, có thể tiến xa hơn trên sân khấu như Lê Khánh và Lương Thế Thành..Nhiều em diễn viên điện ảnh, truyền hình muốn đóng kịch thì chưa chắc đã đóng tốt. Họ muốn là họ muốn nhưng khán giả đón nhận hay không mới là quan trọng. Đối với tôi, làm sân khấu bao giờ cũng phải hết lòng nên tôi ghét những loại diễn viên tàn tật.

Nếu em nổi tiếng cỡ nào bên điện ảnh mà sang sân khấu đóng không được thì tôi vẫn chửi, thậm chí không hợp tác. Không biết các ngành giải trí khác thì sao chứ với sân khấu, tôi không muốn đùa giỡn. Các em muốn chứng tỏ khả năng diễn thì phải chịu học hỏi, rèn luyện.

Sân khấu không phải là nơi của đám tay ngang, muốn diễn cái gì là diễn, tay chân muốn để đâu thì để. Các em có thể có công thức để giải một bài toán bên điện ảnh nhưng chưa chắc đã tìm được đáp số rõ ràng trên sân khấu. Gần đây nhất tôi đi xem một vở, có một diễn viên mà theo như mọi người nói là diễn viên điện ảnh nổi tiếng nhưng nói thật khi xem người đó diễn tôi nổi hết da gà. Tôi thề với lòng, mai mốt mà đi xem kịch có tên người diễn viên này tôi sẽ không đi.

Xem anh ta diễn, tôi thấy tội nghiệp cho cái nghề của tôi qúa. Nhiều người không biết thì nói anh ta diễn dữ qúa. Với tôi, khi anh ta đang chứng tỏ mình biết diễn nghĩa là không biết diễn. Ông bà mình vẫn nói, nhìn bức tranh, đọc bài văn là biết tác giả là người thế nào.

Tôi xem diễn viên đó diễn biết con người đó ở ngoài đời là hách dịch, không xem ai ra gì. Mà rõ ràng, mọi người cũng nói người diễn viên đó sống ngoài đời như thế. Đối với tôi, loại diễn viên đó đừng mong đứng chung trên sân khấu với tôi. Còn những em diễn viên trẻ tôi qua đóng phim chung, chúng nể, nhờ tôi chỉ, và học hỏi thì tôi rất quý.

Có vẻ anh nhìn diễn viên trẻ hơi khắt khe?

Không phải vậy. Tôi tội nghiệp cho khán giả. Người ta vô coi kịch, mỗi vé 100-120 ngàn. Người ta không chỉ xem mà còn nghe và nghĩ. Người ta bỏ tiền ra thì diễn viên phải diễn như thế nào cho xứng đáng. Diễn một câu thoại thôi mà tới 4-5 chữ "à" thì những loại diễn viên đó tôi nghĩ học vấn có vấn đề. Mỗi câu thoại là một câu văn học đàng hoàng.

Từ câu văn viết qua người diễn viên thành văn nói nhưng vẫn phải có chất văn học. Dù diễn viên chưa tới nhưng sẽ được chấp nhận khi người khác cảm nhận được là họ ham học hỏi. Còn loại diễn viên tôi nói là loại diễn viên bá xàm bá láp, không có nghề nhưng muốn thể hiện. Loại diễn viên đó tôi không chịu được.

Sự nổi tiếng phù du lắm!

Người ngoài anh nghiêm khắc thế, nhưng với con cháu trong nhà như DV Gia Bảo thì chắc còn nghiêm khắc hơn?

Đúng vậy! Với Gia Bảo diễn có duyên nhưng vẫn chưa hay, vẫn còn lang bang lắm. Nó bị tôi chửi tối ngày. Nó nói có hai người thầy là ông nội và tôi nhưng ông nội còn nhỏ nhẹ còn bác là hung thần.

Anh thương và hay giúp đỡ đàn em. Nhiều người ảnh hưởng phong thái, cách nói chuyện của anh, Lương Thế Thành là một ví dụ?

Nó là em họ của tôi. Chỉ đơn giản thế thôi.

Sự ảnh hưởng là điều tốt nhưng đôi khi lại có tác dụng phụ vì các bạn trẻ khó vượt qua được cái bóng lớn như anh?

Không. Thành có vị trí của Thành. Cách sống điềm đạm là vì Thành gần tôi nên những bốc đồng của tuổi trẻ cũng dần mất đi. Thành sống có trách nhiệm, nghĩ đến cha mẹ vì Thành biết cuộc đời như thế nào. Thành có những điểm mà tôi qúy, tôi thương. Thành là diễn viên đẹp trai, có những vai diễn phù hợp với kiểu người Thành, còn ngoại hình tôi là bình thường nên có những dạng vai khác. Thành không thần tượng tôi mà kính tôi vì tôi là anh họ.

Anh không thích thay đổi thói quen, anh sống đơn giản. Vậy trong nghệ thuật anh không có ham muốn gì nữa sao?

Đạt được giải thưởng hỏi tôi vui không, tôi nói có vui nhưng nghĩ phải đi kiếm tìm, không ham muốn. Bây giờ, tôi nhận ra rằng, tất cả là trời cho, cái gì đến sẽ đến. Nếu tôi cố đi tìm ở cái tuổi này thì bản thân tôi thấy mình quái quái làm sao đó.

Từ bao lâu nay tôi chinh phục khán giả bằng sức diễn chứ không bao giờ mở miệng xin ai. Bạn nghĩ coi, tên tuổi như cô Thanh Nga (NSƯT Thanh Nga - cô của Hữu Châu) có ai bằng đâu thế mà giờ cũng nằm dưới đất. Bạn thấy nổi tiếng có phù du không? Cái làm cho mình vui là mỗi lần ra cửa là được khán giả chào. Tôi cũng không thích xuất hiện ở những nơi ồn ào.

Tôi hay đi chùa cầu nguyện

Anh có duyên sân khấu, tài năng, được khán giả thương. Đó là điều không phải diễn viên nào mong muốn cũng có được. Là một diễn viên ngôi sao anh còn ước muốn điều gì nữa không?

Tôi chỉ ước muốn có sức khoẻ để diễn lâu, 60 tuổi vẫn diễn được. Bây giờ tôi vẫn hay đi chùa cầu nguyện, tôi thường câu nguyện ba điều: một là, được sức khỏe, hai là gia đình bình yên, cuối cùng công việc được suôn sẻ.

Anh làm nghệ thuật với tâm thế thảnh thơi, dường như ít bị chi phối và quay quắt vì tiền?

Gia đình tôi đã từng trải qua những cảnh lên voi xuống chó. Cách đây hai mươi năm có những ngày mấy anh em tôi chỉ ăn được một bát cháo đậu xanh. Tiền bạc thì ai cũng cần, cũng muốn. Bây giờ mọi người nghĩ tôi là diễn viên vedette thì phải sống cuộc sống của vơdet. Tôi làm được nhưng không thích. Đi dọc đường Lê Thánh Tôn thấy có hàng hủ tiếu lề đường ngon là tấp vô ăn.

Hồi tôi nghèo thì vẫn ăn thứ đó chứ đâu. Khán giả nào nhìn thấy tôi mà nói "Hữu Châu mà ăn ở đó à" thì đó không phải là khán giả của tôi. Khán giả của tôi họ biết và hiểu tôi như thế nào. Bây giờ người ta đội nón lưỡi trai mấy trăm ngàn còn nón của tôi cháu tôi mua cho chỉ có mười lăm ngàn. Dù bạc màu tôi vẫn đội. Tôi không quan trọng về hình thức. Trong cuộc sống cố gắng ít nhìn lên, chịu khó nhìn xuống một chút sẽ thấy khỏe hơn.

Vở kịch anh viết, hoàn thành đã lâu nhưng sao vẫn chưa thấy anh dựng?

Các tình tiết của vở kịch tôi đã thắt được nhưng có những tuyến chưa mở được ra. Tôi không vội vàng. Vội vàng làm chi? Nếu vội vàng, nôn nao, háo hức thì không phải là Hữu Châu rồi.

Đối với nghề diễn viên thì sự chậm rãi đôi khi ảnh hưởng đến sự nghiệp của mình?

Nó chỉ ảnh hưởng đến tôi thôi. Nó chỉ làm tôi không nổi tiếng bằng người này, người kia, chứ không ảnh hưởng đến ai, thậm chí còn tốt cho nhiều người.

Tò mò một chút, bây giờ anh sống với mẹ, các em và các cháu nhưng sau này, các cháu có gia đình, anh sẽ thế nào?

Trời, tôi vào chùa ở. Tôi đơn giản lắm, sống ở đâu cũng được. Tôi từng ở chùa cả năm rồi. Bây giờ tôi hay đi chùa và giúp một số chùa thì về già, chẳng lẽ chùa không cho tôi một phòng ở. Vấn đề là dù sống ở chùa, tôi vẫn có cơm ăn đầy đủ, không phải đi xin, không phải sống như những những nghệ sỹ nghèo khác. Ngay từ bây giờ tôi đã tạo tâm đức cho mình. Tôi tin mình sẽ không khổ.

Cảm ơn anh! Chúc anh hạnh phúc