Nụ cười giữ lại

Tự dưng nhớ về nụ cười bình an, nhất là hình ảnh nụ cười của một bác sĩ trẻ được ghi lại trong một chiều cuối tháng 5. Khoảnh khắc “xuống tóc” để chuẩn bị lên đường vào tâm dịch Bắc Giang của bác sĩ trẻ lay động lòng người. Có lẽ vì cảm mến tinh thần dấn thân của anh. Và vì nụ cười đó đẹp, bình an.

Nếu sắp phải lên đường làm một nhiệm vụ nguy hiểm nào đó, bạn có thể mỉm cười được không? Nếu đó là đại nguyện thì mình sẽ cười vì toại ý, ngay cả khi phải hy sinh. Bác sĩ trẻ trong bức ảnh lan truyền trên mạng xã hội chiều 29-5 vừa qua mỉm cười trong tâm thế đó. Anh đã mong muốn được góp sức mình cho công tác chống dịch ở tuyến đầu, một nhiệm vụ không phải dễ dàng và hẳn không phải ai cũng đủ tự tin, bản lĩnh cộng với điều kiện dấn thân. Bác sĩ trẻ đó nói rằng anh còn trẻ, còn khỏe và chưa có gia đình nên có thể xung phong. Thế là đi. Và bằng cách đó, anh làm cho bao người mến thương, bằng một nụ cười, một lần đi để trọn vẹn với thanh xuân.

Nụ cười của Bác sĩ Đặng Minh Hiệu "xuống tóc" trước khi lên đường chi viện Bắc Giang phòng, chống dịch Covid-19 - Ảnh: Fb BV Đại học Y Dược TP.HCM

Nụ cười thực sự là phép màu, vì có thể xóa đi bầu không khí căng thẳng. Đó là nụ cười của người lãnh đạo. Ai làm “sếp” mà giữ được nụ cười trong những tình huống khó khăn nhất, chắc chắn sẽ an lòng được nhân viên mình rất nhiều. Trong những lúc căng thẳng nhất, tất nhiên, sếp cũng căng nhưng nhớ lại rằng, nụ cười và sự điềm tĩnh mới giải quyết được vấn đề. Thế là cười, tạm im lặng vì cãi nhau hơn nữa chỉ làm cho căn phòng đó “nổ tung”. Mối quan hệ của sếp - nhân viên có thể bị gãy vì thiếu nụ cười trong tình huống đó. Sự trọng thị của cấp dưới thường sẽ giảm dần đi với người lãnh đạo nếu anh thiếu một khuôn mặt bình an. Họ chỉ sợ chứ không thấy gần gũi, không phục.

Lúc trao ai một món quà hay một lời động viên, nụ cười sẽ giúp người ta nhớ nhiều hơn. Mọi người đang bàn nhiều về làm từ thiện, cái tâm của người dấn thân trong công tác này. Việc chia sẻ khó khăn với đồng bào mình trong những tình huống ngặt nghèo là lẽ sống của người Việt từ xưa tới nay. “Lá lành đùm lá rách”, chỉ dẫn yêu thương ấy đưa đến hành động tự nhiên: thấy người ta khổ mình không thể làm ngơ. Và thế là xắn tay giúp đỡ.

Có những sự giúp đỡ kịp thời làm thay đổi cuộc sống của cả cộng đồng, một nhóm người, một gia đình. Trong việc làm ấy còn cần có thật nhiều tình thương, sự cảm thông. Nếu không thể nói bằng lời với hết thảy, khi đó, nụ cười chính là thông điệp, rằng hãy lạc quan lên, nỗ lực, rồi mọi chuyện sẽ qua hết, yên tâm nhen. Một cái siết tay dành cho người yếu thế cũng là một dạng ngôn ngữ của yêu thương.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh - Ảnh: Làng Mai

Thiền sư Thích Nhất Hạnh, trong cuốn Thiền hành yếu chỉ, có nói đến sự thực tập cười như mặt Đức Phật cười. “Để chứng tỏ ta rũ bỏ được lo âu và phiền muộn, ta hãy nở một nụ cười. Một nụ cười hàm tiếu thôi và duy trì nụ cười đó trên môi như một Đức Phật. Ta tập bước như một Đức Phật và ta tập cười như một Đức Phật. Ta có thể làm được như thế. Đợi đến bao giờ nữa mới làm Phật? Ta hãy làm Phật trong giờ phút hiện tại”, Thầy viết.

Nghe thì đơn giản vậy nhưng để làm được không phải dễ. Vì nụ cười đó được tỏa ra từ bên trong chứ không phải sự giả trân trên khuôn mặt. Có nhiều người cố cười theo cách thiền sư khi nói chuyện với đám đông mà không được, nó chỉ là “nụ cười công nghiệp” khi ngồi trước ống kính, nó thiếu năng lượng an lạc từ bên trong nên người ta không cảm nhận được.

Ảnh: Trần Thế Phong

Nếu mất đi nhiều thứ, hãy giữ lại nụ cười. Đó chính là sự lạc quan, bình an mà sống ngay cả khi đối diện với bất an, trải qua bất như ý. Những ngày bùng dịch, khi biến thể mới gây lây lan nhanh trong cộng đồng, người ta quên cười. Có những người đã lo lắng đến mức mua đồ trữ trong hồi hộp, sợ hãi. Nhiều người quên mất rằng, ở tuyến đầu, có những bác sĩ đã lên đường và gửi lại nụ cười cho cộng đồng. Nụ cười như muốn nói, đừng lo lắng, hãy giữ bình tĩnh và năng làm những điều tích cực. Nếu làm được những điều đó, nụ cười sẽ trở lại trên môi của tất cả chúng ta.

Hẹn gặp nhau khi hết dịch, nhen. Và mỉm cười…