Hà Nội: Nở rộ hoa, cây chơi Tết

Phong phú hoa lan chuẩn bị cho ngày Tết

Quất, đào vào mùa Tết

Những ngày giáp Tết Ất Mùi, các vườn quất ở Đông Ngạc, Tứ Liên, Song Phương (Hà Nội), Văn Giang (Hưng Yên), Đông Hòa (Thái Bình)… đã chín vàng, tấp nập thương lái đến đặt hàng. Ruộng quất của anh Vũ Minh Tiến ở xã Mễ Sở, huyện Văn Giang hiện có hơn 400 gốc. Anh Tiến cho hay, có 320 cây quất đã giam tiền khách hàng (thương lái đặt tiền trước). Đến thời điểm này, hơn 70% số cây quất ở xã Mễ Sở đã được khách mua đặt hàng hết. Năm nay được giá hơn năm ngoái, giá bán buôn những cây quất bình thường từ 400 - 500 ngàn đồng, còn những cây quất thế đẹp lên tới 1 - 2 triệu đồng, có những cây quất có thế đẹp lên tới 3 - 4 triệu đồng.

Ông Mai Đình Quân, một thương lái có 5 năm kinh nghiệm buôn quất Tết ở Hà Nội cho biết: “Năm nay đời sống kinh tế của người dân khấm khá hơn, nên nhu cầu mua quất Tết tăng cao, giá bán tăng khoảng 25-30% so với năm ngoái. Do cung thấp hơn cầu, nên ngay từ tháng 11, thương lái đã tìm đến các vườn quất để chọn cây, đặt hàng trước. Nếu sát Tết mới đi mua thì dễ lỗ vốn, bởi lúc đó giá cả sẽ đắt đỏ hơn”.

Dạo qua các vườn đào ở Hà Nội, thấy người trồng đào chia làm hai nửa buồn vui khác nhau. Do thời tiết nắng ấm, lại nhuận tháng Chín, nên ở nhiều vườn, đào đã sớm nở hoa, nguy cơ sẽ mất mùa đào bán Tết. Nhưng nhiều hộ trồng đào mừng ra mặt, do biết áp dụng các kỹ thuật tiên tiến vào chăm sóc, nuôi dưỡng nụ hoa kéo dài nên nụ phát đúng thời điểm, nụ nhiều, hoa đào nở bông cũng đẹp hơn. Anh Đặng Văn Mạnh, một chủ vườn ở Phú Thượng  khoe, vào thời điểm này năm ngoái, việc bán đào Tết và cho thuê chỉ được vài chục cây lớn nhỏ, nhưng hiện nay vườn đào của gia đình anh đã có gần 100 doanh nghiệp, cơ quan trong nước và cả nước ngoài đến thuê. Khách năm nay chủ yếu đặt thuê đào thế loại từ 5 - 8 triệu đồng/cây, những cây có giá trên 15 triệu đồng thường là những công ty, nhà hàng khách sạn lớn đặt thuê từ nhiều ngày trước.

Hoa công nghệ cao đắt khách

 Bên cạnh đào, mai, chiếm lĩnh thị trường hoa Tết những năm gần đây là nhiều loại hoa mới, lạ và cao cấp như: tiểu quỳnh, lily, tulip, địa lan, hồ điệp... nhân giống bằng công nghệ nuôi cấy mô. TS.Nguyễn Thị Kim Lý, Giám đốc Trung tâm Hoa và Cây cảnh (Viện Di truyền nông nghiệp Việt Nam) cho biết, hoa công nghệ cao đang rất đắt khách, chiếm lĩnh khoảng 65-80% thị trường hoa Tết Hà Nội và TP.HCM, nhất là các loại hoa lan, layơn, lily...

Giới thiệu với tôi về bông hoa hồng màu xanh đang đặt trên bàn làm việc, TS.Lý cho biết: Bằng kỹ nghệ gây đột biến, tạo ra những loại hoa chưa từng xuất hiện trong tự nhiên, màu sắc đa dạng và độc đáo, những biến dị này luôn giữ được ổn định ở đời sau, không phân ly tính trạng như các biến dị tổ hợp khi áp dụng phương pháp lai giống bình thường. Một trong những loại hoa công nghệ cao được tiêu thụ nhiều nhất trên thị trường hoa Tết hiện nay là hoa lan.

Trước đây, cây hoa lan thường được nuôi cấy theo phương pháp thủ công lạc hậu dẫn đến nhiều giống hoa lan bị thoái hóa trầm trọng, bị bệnh lạ tấn công, khiến ở hầu hết các vườn lan, tỷ lệ cây chết lên tới 50 - 70%. Những năm gần đây, ngành sản xuất hoa lan đã phát triển mạnh mẽ nhờ ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao vào sản xuất. Với công nghệ hiện đại, đã giúp làm giảm chi phí trồng từ 40.000-70.000 đồng/gốc lan trước đây, xuống chỉ còn 4.000-7.000 đồng/gốc.

Phương pháp trồng cấy truyền thống cho chất lượng cây không đồng đều và khó nhân nhanh với số lượng lớn. Nhưng khi nuôi cấy Invitro (trong ống nghiệm), chọn những cây đẹp nhất, khỏe nhất, dùng kỹ thuật cắt micro chỉ từ một cây mẹ ban đầu sẽ cho ra hàng vạn hàng triệu cây con đồng nhất với nhau về sức sống và chất lượng.

Phương pháp nuôi cấy mô tế bào cho phép nhân giống nhanh, đồng loạt tạo ra được những giống hoa sạch bệnh, có chất lượng tốt, cánh hoa đều, màu sắc đẹp, có mùi thơm và bền lâu. Cây hoa được trồng trong ống nghiệm với thời gian từ 2,5-9 tháng (tùy thuộc vào từng loài hoa), sau đó chuyển giao cho các cơ sở trồng hoa để trồng trong nhà lưới.

Đến nay, rất nhiều loại hoa đã được sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô tại Việt Nam, như: lan dendro, lan hồ điệp, vanda, catleya, vũ nữ, vạn thọ Pháp, cúc Đài Loan, hoa salem, cẩm chướng, hoàng thảo, hoa đồng tiền nhập nội (các giống Tamara, Banesa, Caliente, Redbull)...

Nở rộ nhiều loại cây hoa

 Nhiều người tiêu dùng năm nay lại chuyển hướng sang những loại cây hoa rừng mới được thuần hóa, hoặc những cây hoa truyền thống ở thôn quê được đưa vào trong chậu. Ông Trần Văn Trình, chủ vườn lan hoàng hậu ở 499 đường Tam Trinh, Hà Nội cho hay, hiện ông đã tập hợp được gần 2.000 cây phục vụ Tết với nhiều loại: trà, hải đường, trạng nguyên, tất thảy đều đầy ắp nụ và bắt đầu nở hoa. Phong lan chơi Tết vô cùng phong phú với nhiều loại: moka, aso Thái, ngọc điểm, địa lan kiếm, thanh ngọc, mặc lan.

 Ông Trình chia sẻ: “Thị hiếu tiêu dùng cũng đang hướng về các cây truyền thống nhỏ nhắn nhưng phải đẹp, giá cả phải chăng, một bộ phận thích các loại mới đẹp nhưng phải có hương thơm độc đáo”.

Địa lan Trần Mộng Sa Pa

 Nấm linh chi bonsai đang là thú chơi mới, bán khá chạy vào dịp giáp Tết Ất Mùi. Những cây nấm được uốn nắn thành nhiều hình dáng ngộ nghĩnh, có đủ nhiều tầng tán, tán nhỏ và tán rộng, tạo cảm giác như những cây cổ thụ mọc trên núi đá. Mỗi chậu cây linh chi bonsai chơi được khoảng 5-6 tháng, sau đó sẽ khô dần nhưng vẫn giữ được thế cũ. Điểm độc đáo khiến nhiều người chọn nấm linh chi bon sai tươi làm vật trang trí là vì nấm có mệnh mộc, sắc đỏ, mang đến cho chủ nhân sự may mắn, chơi Tết xong nếu không thích làm cảnh nữa thì có thể cắt làm thuốc rất bổ.

Theo anh Kỷ - chủ một cửa hàng trên phố Thụy Khuê (Hà Nội), tùy vào số lượng cành, thế cây, bonsai đơn hay bon sai đôi và mức độ phức tạp kỹ thuật cắt ghép sẽ có các mức giá khác nhau, từ 500 nghìn đồng đến vài triệu đồng.

Độc đáo địa lan Sa Pa

Loại hoa đắt giá nhất trên thị trường Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố trong mùa xuân năm nay là địa lan Trần Mộng do người dân vùng núi cao Sa Pa (thuộc tỉnh Lào Cai) ươm trồng. Đây là loài hoa lan quý của Sa Pa, thường nở hoa dịp đầu xuân. Địa lan Sa Pa được khách hàng cao cấp ở các thành phố lớn ưa thích vì hoa đẹp, hương thơm độc đáo và đặc biệt hơn cả là hoa nở 3 tháng mới tàn. Vì vậy, mấy năm gần đây, ngành nông nghiệp huyện Sa Pa đã hướng dẫn cho hàng trăm gia đình người dân tộc Mông  ở xã Trung Chải và người dân tộc Dao đỏ ở xã Tả Phìn kỹ thuật trồng hoa địa lan hàng hóa bán vào dịp Tết Nguyên đán.

Ngày 14-1-2015, chúng tôi có mặt trên đèo Ô Quý Hồ, thấy nông dân đang tất bật vận chuyển địa lan từ vùng cao xuống vùng thấp ấm hơn để tránh rét hại. Bà Lại Thị Nga, chủ nhà vườn Bắc Nga ở xã Tả Phìn cho biết, gia đình hiện có 500 chậu địa lan chuẩn bị bán Tết. Giá bán hoa địa lan năm nay bình quân từ 350 - 400 nghìn đồng một nhành, tăng 50.000 đồng/nhành so với Tết năm ngoái.

Theo bà Nga, giống địa lan Trần Mộng trước đây được người Mông lấy từ trong rừng về. Do nhu cầu khách dưới xuôi lên mua rất lớn, nên nông dân đã biết tách mầm nhân giống dần qua từng năm, số lượng ngày càng tăng lên. Trồng địa lan cho lợi nhuận cao gấp nhiều lần so với trồng rau, nhưng đầu tư vốn rất lớn và kỹ thuật canh tác rất khó. Rễ của cây này chỉ “ăn” phân trâu, không bón được thứ phân nào khác. Địa lan cũng rất dễ bị sâu bệnh gây hại, nhất là bệnh thối nõn. Khách mua địa lan cũng phải biết những điều “tối kỵ”, như không bao giờ được dùng nước máy tưới cây, vì trong nước máy có chất sát trùng clo sẽ gây chết các mầm hoa. Không được tưới nước đẫm, vì cây không chịu được độ ẩm cao.