Thấy vọng tưởng nhiều không biết có tu sai?

GN - HỎI: Tôi mới tu tập thiền định, hàng ngày có đến chùa ngồi thiền. Tôi ăn chay và cố gắng giữ năm giới. Sự tu tập giúp tôi dần kiểm soát được vọng tưởng, trạng thái tinh thần tốt lên rất nhiều. Tuy nhiên tôi thấy dường như ngoài lúc ngồi thiền thì tham sân si khởi lên nhiều hơn trước, điều này có do tôi tu tập sai hay không?

Ngoài ra, ban ngày tự mình có thể hạn chế và kiểm soát được vọng tưởng nhưng ban đêm lúc ngủ thì hoàn toàn không, vọng tưởng mặc sức hoành hành. Nhiều bữa ngủ dậy tôi rất bực bội vì trong tâm thức mình đã tạo nghiệp như vậy. Vậy có cách nào để trong giấc ngủ mình cũng tu được không?

(THIỆN PHƯỚC, thienphuoc.tinhdo@gmail.com)

Thiền tập - Ảnh minh họa

ĐÁP: Bạn Thiện Phước thân mến!

Bạn đã biết hành thiền, giữ giới, sống chánh niệm tỉnh giác trong đời sống hàng ngày là điều vô cùng quý hóa. Nhờ hành thiền, bạn dần kiểm soát được vọng tưởng, trạng thái tinh thần tốt lên, là có sự chuyển hóa tốt.

Sau một thời gian tu tập, bạn phát hiện ra tâm mình dường như khởi lên tham sân si nhiều hơn trước. Thực chất thì tâm bạn vốn nhiều phiền não như thế nhưng trước đây bạn không nhận ra mà thôi. Nay nhờ có chánh niệm, bạn thấy rõ hơn về tâm hoang vu của chính mình. Vì thế, bạn không nên quá lo lắng, sợ tu tập sai khi có phát hiện này.

Người hành thiền không ngại vọng tưởng nhiều, chỉ sợ mình thiếu chánh niệm. Nhận diện và thấy rõ tâm, phát huy chánh niệm, an trú vào đề mục thiền thì vọng tưởng không còn đất sống và sẽ tự tiêu tan. Mỗi ngày cứ gieo trồng hạt giống lành, tưới tẩm ý niệm thiện thì trong vườn tâm hoa sẽ mọc nhiều hơn.

Khi ngủ say, chánh niệm tỉnh giác không có mặt, tâm thức tự diễn biến theo vận hành của nghiệp lực và trình hiện thành những giấc mơ. Hiện các nhà khoa học vẫn chưa biết hết về những bí ẩn giấc mơ của con người. Điều chắc chắn mà ta có thể biết là nội dung của giấc mơ có nguồn gốc từ những hạt giống đã gieo trồng trong tâm thức.

Thành ra, bạn cũng không nên bực bội về giấc mơ của mình. Chỉ ghi nhận về các giấc mơ ấy một cách bình thường và thông qua đó, bạn cơ cảm về nghiệp lực của mình còn ẩn tàng nhiều hạt giống xấu đang quẫy đạp, vùng vẫy. Nếu tâm vẫn duy trì chánh niệm, các hạt giống tốt được gieo trồng thêm và ngày càng lớn mạnh thì những giấc mơ xấu ác sẽ bớt dần đi. Cho đến khi nào hàng ngày bạn thiết lập được sức chánh niệm vững chãi, sự tỉnh giác cao độ thì theo quán tính, khi ngủ tâm của bạn cũng được giác tỉnh theo.