Linh ảnh Tổ sư Thích Tâm Khoan và chư tôn trưởng lão thờ tại Tổ đướng Kim Tiên - Ảnh: PGH

Đến dâng hương, đảnh lễ tưởng niệm cố Trưởng lão Hoà thượng tại tổ đình Kim Tiên có Hoà thượng Thích Lưu Hoà, Giáo phẩm chứng minh Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên Huế; Hoà thượng Thích Đức Thanh, Uỷ viên Thường trực Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Trị sự Phật giáo tỉnh cùng chư vị giáo phẩm trú xứ các tự viện ở cố đô.

Hoà thượng Thích Lưu Hoà niêm hương tưởng niệm tại Tổ đường Kim Tiên

Hoà thượng Thích Phước Minh, Phó ban Trị sự kiêm Trưởng ban Giáo dục Phật giáo tỉnh làm sám chủ, cùng chư Tăng đã cử hành nghi thức cúng ngọ tại chánh điện, đảnh lễ Giác linh cố Trưởng lão Hoà thượng.

Trưởng lão Hoà thượng Thích Hưng Dụng nối dòng đời thứ 42 thiền phái Lâm Tế, đời thứ 4 dòng thiền Liễu Quán, là đệ tử của Đức Tổ sư Thích Tâm Khoan (1874-1937), Quốc sư của lưỡng triều Khải Định và Bảo Đại thời Nguyễn, Pháp danh Trừng Hóa, tự Lương Bật, hiệu Hưng Dụng, thế danh Đào Ngọc Thố.

Hoà thượng Thích Đức Thanh đảnh lễ tưởng niệm

Ngài sinh năm Ất Mão (1915) tại làng Trung Kiên, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, xuất gia năm lên 12 tuổi, năm 1928 ngài đã được Bổn sư trao truyền Sa-di giới. Sáu năm sau ngài được đặc cách thọ Cụ-túc giới lúc 19 tuổi.

Ngài đã được Bổn sư trao truyền kệ pháp:

Trừng thần quán tưởng định chơn hương,

Tuệ nhật Hưng Dụng đạo mạch trường.

Vạn pháp bản lai chơn thị pháp,

Hỏa đăng kế mỹ mích uy vương.

(Lắng thần quán tưởng định chơn không

Tuệ nhật Hưng Dụng mạch đạo đồng.

Muôn pháp xưa nay như thị pháp

Đèn thiêng tiếp sáng kiếm sư ông)

(Nguyên Hồng dịch)

Chân dung cố Trưởng lão Hoà thượng Thích Hưng Dụng lúc làm Phật sự tại tỉnh Quảng Trị

Năm 1946, Trưởng lão Hòa thượng được Giáo hội Tăng-già Trung Việt cử giữ chức vụ trú trì chùa Hội Quán Phật học tỉnh Quảng Trị. Với chí nguyện tinh tấn hoằng hóa độ sinh, ngài đã từng bước xây dựng hạ tầng cơ sở Giáo hội từ những vùng đồi núi cao xa như Ba Lòng, Khe Sanh đến tận các vùng duyên hải Gia Đẳng, Gia Độ... đến đâu Trưởng lão Hòa thượng cũng chủ trì đặt đá xây dựng Niệm Phật đường. Nhờ vậy từ chỗ phôi thai vài chục đơn vị Niệm Phật đường trong thị xã và phụ cận đã nhân rộng đến vài trăm đơn vị khắp các quận, huyện tạo cho Phật giáo Quảng Trị có một nền tảng vững vàng cùng với các Giáo hội của các tỉnh bạn góp phần cho sự nghiệp xây dựng Phật giáo Việt Nam.

Hoà thượng Thích Phước Minh chủ sám lễ cúng ngọ truyền thống - Ảnh: PGH

Hơn 20 năm hoằng pháp tại Quảng Trị, đến năm Giáp Thìn 1964, pháp huynh của ngài là Trưởng lão Hoà thượng Thích Hưng Mãn, trú trì tổ đình Kim Tiên viên tịch, sơn môn Báo Quốc đã mở phiên họp và đã cung cử ngài kế tiếp đảm nhận trú trì ngôi tổ đình Kim Tiên.

Hoà thượng Thích Giác Quang, Hoà thượng Thích Giác Đạo niêm hương tưởng niệm

Do nhu cầu thực tế của Tỉnh hội Quảng Trị và tổ đình Kim Tiên nên ngài vẫn phải tiếp tục Phật sự tại Quảng Trị và cùng vị đệ tử thượng thủ là cố Hòa thượng Thích Chánh Trực, lúc bấy giờ đang được Giáo hội cử làm Giảng sư kiêm Đặc ủy Thanh niên GHPGVN Thống nhất tỉnh Thừa Thiên trùng kiến tổ đình.

Lễ cúng ngọ

Ngài đã được Tăng-già cung thỉnh vào hàng Thập sư của nhiều Đại giới đàn truyền đăng tục diệm. Năm 1965, ngài làm Đệ thất Tôn chứng cho Đại giới đàn Vạn Hạnh tổ chức tại tổ đình Từ Hiếu. Năm 1970, ngài làm Đệ lục Tôn chứng Đại giới đàn Vĩnh Gia - Đà Nẵng. Hai giới đàn tại Báo Quốc năm 1977, 1981 ngài làm Đệ nhị Tôn chứng. Năm 1988, ngài làm Giáo thọ A-xà-lê cho Giới đàn Báo Quốc.

Năm 1992 trong Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc nhiệm kỳ III tại Hà Nội, ngài được Đại hội cung tôn làm thành viên Hội đồng Chứng minh.

Năm 1994, ngài được Đại Tăng cung thỉnh làm Đường đầu cho Đại giới đàn Báo Quốc.

Chư Tăng các chùa trực thuộc tụng kinh Kim Cang, bản kinh Đại thừa mà Trưởng lão Hoà thượng thường hành trì lúc sinh tiền

Đời ngài là một đời sống bình dị rất thân gần quần chúng, đệ tử tại gia ở Quảng Trị và Thừa Thiên quy ngưỡng với ngài rất đông, đệ tử xuất gia cũng đã theo chí nguyện của ngài, dấn thân hành đạo khắp mọi vùng đất nước, nổi bật trong số đó là cố Hoà thượng Thích Chánh Trực (1931-1995), nguyên Phó Hội trưởng Tỉnh hội Phật giáo Thừa Thiên (1963) thuộc Tổng hội Phật giáo VN, nguyên Chánh Đại diện GHPGVN Thống nhất tỉnh Quảng Trị (từ 1968), Thành viên Ban Vận động Thống nhất Phật giáo Việt Nam(1980), Uỷ viên Hội đồng Trị sự từ ngày đầu thành lập GHPGVN (1981); Phó Trưởng ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Bình Trị Thiên (1982), Trưởng ban sáng lập Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Trị (1989), vị giáo phẩm đã có công đức rất lớn trong việc phục hưng Phật giáo tỉnh Quảng Trị, trùng kiến tổ đình Sắc tứ Tịnh Quang và tái kiến thiết chùa Phật học Quảng Trị…, tạo nền tảng cho tinh thần Phật giáo của vùng đất này.

Hương Nghiêm tháp, nơi lưu giữ nhục thân cố Trưởng lão Hoà thượng trong khuôn viên tổ đình Kim Tiên hiện nay

Do niên cao lạp trưởng, Trưởng lão Hoà thượng Thích Hưng Dụng viên tịch vào lúc 12 giờ ngày mồng 7-11- Mậu Dần, trụ thế 84 năm, hơn 70 năm tu tập với 65 hạ lạp. Bảo tháp của ngài được tôn trí trong khuôn viên tổ đình Kim Tiên.

Trước đó, ngày 5-11-Tân Sửu, chư Hoà thượng, Tăng chúng nội tự đã tảo tháp Tổ sư Tâm Khoan, cùng tụng kinh Kim Cang tưởng nhớ công hạnh của cố Trưởng lão Hoà thượng và chư vị Tổ sư.