GN - Năm ấy, chị 18 tuổi; và cũng trong năm ấy, chị lấy chồng. Trước ngày chị lấy chồng, đôi chân chị còn những ngón đóng phèn. Cái màu vàng vàng ấy cứ mãi ám ảnh tôi cả một thời vụng dại...
Chị quê - Ảnh minh họa
Chị là chị cả trong gia đình. Gia đình tôi chỉ có 2 công đất, 2 công đất không nuôi nổi 6 miệng ăn. Cha phải đi làm mướn quanh năm, khi nơi này khi chỗ kia. Da mặt cha lúc nào cũng rám nắng, cái màu sạm đen khắc khổ khi nhìn vào là chạnh lòng. Mẹ tôi cũng vất vả không kém, bươn chải hết buổi chợ này sang buổi chợ khác. Hai công đất, giao lại cho chị. Mười bốn, mười lăm tuổi chị dang nắng “móc mương” (móc sình non bỏ lên bờ), để đặt tép cải thiện bữa ăn. Hôm nào rảnh chị đi mò tép dưới sông, có hôm đi mò tép bị cá chốt đâm nhức thấu trời, về nhà chị lấy dầu bạc hà thoa và cắn răng chịu đau.
Đến mùa nhổ mạ, cấy lúa, cắt lúa chị cũng làm hết. Ai mướn gì làm nấy, miễn sao có tiền phụ mẹ mua gạo là chị chẳng từ nan. Ba anh em tôi còn nhỏ, chỉ biết há miệng chờ ăn, chưa biết làm gì ra tiền giúp đỡ gia đình.
Hai công đất trồng lúa năm ăn, năm thua. Vì hồi ấy, phương thức sản xuất nông nghiệp còn lạc hậu và hầu như ở quê hồi ấy, chưa biết áp dụng khoa học kỹ thuật trong việc trồng lúa. Cha đi làm thuê phương xa, mẹ đầu tắt mặt tối, chị thân gái bươn chải. Có năm, 2 công ruộng, chị một mình dang nắng suốt 2 ngày liền cấy xong. Đến mùa thu hoạch, chị đi mần “dần công” cho hàng xóm. Khi cắt lúa nhà, có người đến “trả công”.
Cứ thế, năm này sang năm khác, năm nọ sang năm kia. Đôi chân chị lúc nào cũng “gắn bó” với sình non, phèn chua. Những ngón chân móng thường bị dính bùn non, phía trên móng thì đóng phèn. Cái màu vàng vàng cố hữu của ruộng đồng, rơm rạ. Vậy mà lúc nào chị cũng nở nụ cười tươi. Nụ cười chứa chan niềm hy vọng...
Mười tám tuổi, chị chưa biết đến mùi nước hoa, màu son môi. Tất cả với chị đều rất xa xỉ. Vì vậy, chị tuyên bố lấy chồng làm ai cũng bất ngờ. Bất ngờ là vì chưa từng thấy chị hẹn hò, chưa từng thấy chị có biểu hiện đang yêu. Nhưng có lẽ, chị muốn gia đình bớt khổ, sau khi lập gia đình chị sẽ giúp gia đình bằng cách của chị mà chị nghĩ sẽ tốt hơn hiện tại.
Trước ngày lấy chồng, chị nhờ tôi đi mua cho chị trái chanh về chà móng tay, móng chân. Chị chà hết cả trái chanh, mà những ngón chân vẫn còn đóng phèn. Chị nhìn tôi cười bảo, thôi kệ mình từ bé đã vậy rồi. Màu của đồng quê mà, chẳng gì phải xấu hổ cả.
Đã hơn 20 năm, thời may chị chọn được “bến trong”. Mỗi lần về thăm gia đình, tôi cố tình quan sát, thấy những ngón chân của chị không còn đóng phèn nữa. Lòng thầm mừng cho chị...
Trần Thành Nghĩa