GNO - Tôi nghe giảng thường gặp câu “Tùy duyên mà bất biến, bất biến mà tùy duyên”. Xin cho biết ý nghĩa của câu này. Ứng dụng tinh thần này vào cuộc sống của hàng cư sĩ thế nào? Hai chữ “tùy duyên” này có giống với tùy duyên mà người ta thường nói không?
GN - Xin hỏi, tùy duyên là thế nào? Sống tùy duyên có thụ động, tiêu cực?
GNO - Lễ cúng thí thực sẽ được tổ chức vào buổi chiều. Thế nhưng hiện nay tôi thấy nhiều nơi làm lễ theo trình tự như sau: Lễ cầu siêu, cúng ngọ, tiến linh, cúng thí thực, cúng dường trai Tăng, Phật tử thọ trai cùng lúc với chư Tăng/Ni. Như vậy có trái với khoa nghi?
GNO - Tôi hiện đang ưu tư về vấn đề quan niệm phải có con trai nối dõi của người Á Đông. Vì điều này mà nhiều phụ nữ phải khổ, hy sinh sức khỏe, tính mạng (phá thai khi mang thai con gái) của bản thân để cố gắng sinh con trai cho chồng và gia đình chồng.
GNO - Người đệ tử Phật tùy duyên bố thí mọi lúc mọi nơi trong đời sống hàng ngày. Bố thí ngoài mục đích cho người còn có ý nghĩa quan trọng là cho mình.
GN - Tôi mới theo học Phật pháp và cảm thấy rất khó hiểu về câu: “Tùy duyên mà bất biến, bất biến mà tùy duyên”. Dường như có cái gì lắt léo, quanh co, ngụy biện, sao không bất biến y như lời Phật dạy trong mọi việc cho đơn giản mà tùy duyên làm gì cho rắc rối?
GN - Trong sự tu hành, danh lợi là những thứ chướng ngại không dễ vượt qua. Lợi thì thô, dễ thấy và còn có điểm dừng nhưng danh thì vi tế và vô hạn. Để thấy cái hư danh mà xả buông, tùy duyên và tùy thuận là một thách thức lớn.
GN - Đức Phật thị hiện trên cõi đời này vì một nhân duyên lớn “Khai thị chúng sinh, ngộ nhập Phật tri kiến”. Trên hành trình vận chuyển bánh xe Pháp, Đức Thế Tôn tùy duyên và căn cơ mỗi chúng sinh mà hóa độ.