GNO - Thủy ngân là một hóa chất tự nhiên và có thể gây hại khi nhiễm vào nguồn nước. Cá và các loại thủy hải sản khác bị nhiễm thủy ngân và theo chuỗi thức ăn sẽ đi vào cơ thể người. Khi vào cơ thể, thủy ngân có thể gây ra các rối loạn về thần kinh và nhiễm sắc thể.
Thủy ngân là một hóa chất tự nhiên và có thể gây hại khi nhiễm vào nguồn nước
Thủy ngân vào cơ thể theo chuỗi thức ăn
Thủy ngân là một nguyên tố tự nhiên có trên vỏ trái đất và đi vào môi trường qua các chuyển biến tự nhiên của trái đất, như hoạt động núi lửa chẳng hạn. Thủy ngân tồn tại dưới 3 dạng: thủy ngân nguyên tử, dạng hợp chất hữu cơ và hợp chất vô cơ.
Các hoạt động của con người như nung than đá, khai thác mỏ, sản xuất chloralkali,… góp phần phóng thải thủy ngân vào môi trường - theo bác sĩ Anne M. Davis, Đại học New Haven.
Khi thủy ngân được phóng thải vào môi trường, nó sẽ đi vào nguồn nước. Một dạng thủy ngân nguy hiểm cho sức khỏe con người là methylmercury. Khoảng 80-90% thủy ngân hữu cơ tìm thấy trong cơ thể người do ăn cá và hải sản và 75-90% thủy ngân hữu cơ có trong cá biển và hải sản là methylmercury. Đây là kết quả từ nghiên cứu phát hành trên Tạp chí Y tế Dự phòng & Sức khỏe Cộng đồng.
Sự nhiễm độc thủy ngân theo chuỗi thức ăn sẽ lan tỏa vào các loài trong chuỗi thức ăn.
Thủy ngân gây hại cho sức khỏe như thế nào?
Nhiễm độc thủy ngân là một quá trình diễn ra từ từ trong nhiều tháng hoặc nhiều năm, theo Viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ (NIH). Vì quá trình này diễn ra chậm nên chúng ta không nhận biết được mình đã và đang bị nhiễm độc.
Thủy ngân từ các nguồn thực phẩm sẽ được hấp thu vào máu thông qua các thành ruột trong hệ tiêu hóa và sau đó di chuyển khắp cơ thể. Thận, nơi có chức năng lọc máu có thể phải “tích lũy” lượng thủy ngân đi qua đây và các cơ quan khác cũng bị ảnh hưởng.
Nhiễm độc methylmercury tác động xấu đến thần kinh và nhiễm sắc thể. Theo NIH, tiếp xúc hoặc hấp thu thủy ngân hữu cơ lâu ngày có thể gây ra: tình trạng run mất kiểm soát, tê liệt hoặc đau ở da, mù hoặc song thị, khả năng đi bộ bị mất dần, các vấn đề trí nhớ, tai biến ngập máu và có thể gây tử vong nếu diện nhiễm độc rộng…
Theo nhà sinh học Aimee Phillippi, Đại học Unity (Unity, Maine) thì nhiễm độc thủy ngân gây hại cho thính lực và thị lực, làm thay đổi tính cách, trí nhớ bị ảnh hưởng, tê liệt,… Sự nhiễm độc này làm trẻ con mắc các bất ổn về phát triển và liên kết cơ. Thủy ngân ảnh hưởng đến sự chuyển hóa calcium trong tế bào, đặc biệt là tế bào thần kinh và tế bào của cơ.
Nhiễm độc thủy ngân còn ảnh hưởng đến sự mang thai như: tăng nguy cơ sẩy thai, trẻ sinh ra bị các dị tật bẩm sinh hoặc các bệnh nghiêm trọng về hệ thần kinh.
Một nghiên cứu của Universidad de los Andes (Bogota, Colombia) cho thấy ăn các thực phẩm bị nhiễm độc methylmercury có thể gây biến đổi nhiễm sắc thể ở người.
Trần Trọng Hiếu
(Theo Live Sicience)