Sững sờ và bất ngờ, đó là cảm giác của hầu hết du khách khi đến thăm ngôi chùa nổi tiếng vắng vẻ này (vắng như chùa Bà Đanh). Quan trọng hơn, gần đây số khách tìm đến tham quan, vãn cảnh chùa đã đông hơn.
Cổng chùa luôn mở đón khách hành hương, tham quan. Tất cả đều tấm tắc khen ngợi cơ ngơi ngôi chùa khá hoành tráng với một vẻ đẹp hữu tình, cổ kính và thật sự thanh tịnh.
Chùa Bà Đanh có tên chữ “Bảo Sơn Tự", diện tích khoảng 10ha, tọa lạc trên một vùng đất cao ráo tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam (cách TP Phủ Lý 10km).
Đây được xem là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất Hà Nam nói riêng và của miền Bắc nói chung. Khuôn viên chùa Bà Đanh là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.
Chùa Bà Đanh thờ Phật, song ngoài tượng Bồ Tát, trong chùa còn có tượng Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Thượng Lão Quân... và các tượng Tứ Phủ, một tín ngưỡng dân gian Việt Nam.
Tương truyền vào thế kỷ thứ 7, đây là một ngôi đền nhỏ thờ Tứ Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện). Đến thời Lê Huy Tông (1675-1750), chùa được xây dựng đàng hoàng và to đẹp hơn.
Năm 1994 chùa Bà Đanh được Bộ Văn hóa - thông tin (nay là Bộ Văn hóa - thể thao & du lịch) cấp bằng di tích lịch sử cấp quốc gia.
Năm 2007, UBND tỉnh Hà Nam đã phối hợp với Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch nâng cấp nhiều hạng mục với 16,5 tỉ đồng. Các hạng mục đã được tôn tạo, nâng cấp nhưng không mất đi kiểu dáng ban đầu.
Bên cạnh đó là cây cầu Cấm Sơn dài hơn 100m nối từ quốc lộ 21B qua sông Đáy sang chùa Bà Đanh.
Để phục vụ số du khách tìm đến chùa ngày càng đông, tháng 9 vừa qua, nhà chùa đã khánh thành nhà khách rất khang trang và thanh tĩnh.
Sư thầy Thích Đàm Đam cho biết: “Chùa nay không vắng khách như trước nữa. Có người đã đến nhiều lần…”.
Điều thú vị là chính câu nói “vắng như chùa Bà Đanh” lại thành khẩu hiệu mời gọi du khách khắp cả nước tìm đến.
Cầu đường đã thông, ngôi chùa đẹp và cực kỳ thanh tịnh này đã không còn thưa vắng như thuở nào.
(Ảnh chụp tháng 10-2010)