Tổ đường chùa Ấn Quang

Tham dự lễ tưởng niệm tại chùa Ấn Quang còn có Trưởng lão Hòa thượng Thích Minh Thông, Phó Thư ký Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh; Trưởng lão Hòa thượng Thích Như Tín, Trưởng lão Hòa thượng Thích Thanh Hùng, đồng Ủy viên Thường trực Hội đồng Chứng minh và chư vị giáo phẩm Thành viên Hội đồng Chứng minh, Chứng minh, Cố vấn Ban Trị sự Phật giáo TP.HCM.

Hòa thượng Thích Lệ Trang, Trưởng ban Nghi lễ T.Ư, Trưởng ban Trị sự GHPGVN TP.HCM cùng chư vị giáo phẩm Tăng Ni Ban Trị sự Phật giáo Thành phố, Phân ban Ni giới T.Ư, Phân ban Ni giới TP.HCM, các tự viện trên địa bàn về tưởng niệm.

Đức Pháp chủ cùng chư vị giáo phẩm thành kính đối trước pháp tướng chư vị Tổ sư, Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa

Cùng ngày, Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Phó Pháp chủ, Chủ tịch Hội đồng Trị sự; Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Pháp, Ủy viên Thường trực Hội đồng Chứng minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Trị sự; Hòa thượng Thích Huệ Trí, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự… đã đến đảnh lễ tưởng niệm.

Chư vị giáo phẩm Trưởng lão, Tăng Ni vân tập trước Tổ đường Ấn Quang, dâng hương cúng dường, đảnh lễ lịch đại Tổ sư và Giác linh Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa. Đại chúng đồng thanh trì tụng Tâm kinh Bát-nhã, Đại lão Hòa thượng Thích Trí Quảng thành kính dâng trà cúng dường, tri ân công đức của Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa, bậc long tượng dốc lòng vì Phật giáo Việt Nam, đặc biệt là trong việc đào tạo Tăng tài.

Đại lão Hòa thượng Pháp chủ GHPGVN dâng trà cúng dường

Dịp này, chư Tăng Ni môn hạ Ấn Quang và các tự viện trực thuộc đã đảnh lễ khánh tuế và thỉnh cầu Đức Pháp chủ khai thị.

Theo đó, ngài đã ôn lại hành trạng của Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa qua bốn dấu ấn mà ngài đã học và chiêm nghiệm, cảm nhận trực tiếp từ lúc là học Tăng Phật học đường Nam Việt cũng như sau này khi du học Nhật Bản trở về lại Ấn Quang làm Phật sự bên Hòa thượng.

“Cuộc đời của Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa rất đặc biệt, ngài một lòng vì sự nghiệp giáo dục, đào tạo Tăng tài; khi đã làm gì thì kiên quyết làm tới cùng, không bao giờ bị các nhân duyên khác chi phối. Ngài là mẫu người một lòng vì Đạo, xây dựng nền tảng cho Phật giáo, không có gì riêng tư cho mình…”, Đại lão Hòa thượng Thích Trí Quảng nhận định.

Chư Tăng Ni tác bạch khánh tuế Đức Pháp chủ GHPGVN và chư vị Trưởng lão Hội đồng Chứng minh

Ngài cũng khuyến tấn chư Tăng Ni, môn hạ tổ đình Ấn Quang cần noi gương Đức Tổ sư Thiện Hòa để học và nỗ lực tu tập, phụng sự trong tinh thần trong sáng, chung thủy với Đạo.

Đại lão Hòa thượng pháp hiệu Thích Thiện Hòa, thế danh Hứa Khắc Lợi, sinh quán tại làng Tân Nhựt - Chợ Lớn. Năm 15 tuổi, cậu bé Lợi phát tâm mộ đạo, tìm đến chùa Long Triều để quy y với Tổ Bửu Sơn và được ban pháp danh Tâm Lợi, từ đó tập hạnh xuất gia, ăn chay trường, chuyên trì tụng kinh Kim cang, chu toàn việc chăm sóc bà nội, người đã nuôi nấng ngài sau khi song thân qua đời từ ấu thơ.

Sau khi bà nội mãn duyên, năm 28 tuổi, ngài xuất gia, được Tổ Bửu Sơn giới thiệu đến thọ pháp với ngài Khánh Hòa lúc bấy giờ là Giám đốc Phật học đường Lưỡng Xuyên ở Trà Vinh. Ngài được thế phát xuất gia tại đây với lời khen của Tổ Khánh Hòa trong lễ xuất gia: “là người hảo tâm xuất gia, ít ai được như Thiện Hòa”.

Đức Đệ tứ Pháp chủ GHPGVN nhắc lại công hạnh của Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa

Ngài cầu học tại Phật học đường nổi tiếng ở kinh đô Huế như Tây Thiên, Báo Quốc, Kim Sơn, sau đó tham cầu học với các đại sư ở miền Bắc, ở đâu cũng được đồng đạo quý mến, thầy thương vì hạnh khiêm cung, tinh tấn hơn người.

Ngài thọ giới Cụ túc năm Ất Dậu (1945) tại chùa Bút Tháp, sau đó làm báo Hoa Sen. Năm 1949, ngài hợp tác với Sư cụ Tố Liên thành lập Giáo hội Tăng Ni chỉnh lý (tiền thân Giáo hội Tăng-già toàn quốc), mở Phật học đường tại chùa Quán Sứ, làm Giám trường, trợ bút các tạp chí Phương Tiện và Bồ-Đề tân văn.

Sau khi trở về Nam, từ năm 1950, ngài thành lập nhiều trường Phật học, nổi bật là Phật học đường Nam Việt tại tổ đình Ấn Quang, nơi đào tạo nhiều thế hệ Tăng tài cho Phật giáo sau này. Tiếp theo là các Phật học đường Giác Sanh (1960), Phật học viện Huệ Nghiêm (1964), Giám đốc Phật học Ni trường Từ Nghiêm, Dược Sư; thành lập đoàn Giảng sư Như Lai sứ giả, chủ trương biên soạn nhiều nghi thức chuẩn mực cho đời sống tín ngưỡng, tôn giáo của đạo Phật lúc bấy giờ, ảnh hưởng cả đến hôm nay.

Ngài cũng đã được chư Tăng cả nước cung cử làm Trị sự Trưởng Giáo hội Tăng-già toàn quốc (1952), kiêm Trị sự Trưởng Giáo hội Tăng-già Nam Việt; Tổng vụ trưởng Tổng vụ Tài chánh Kiến thiết GHPGVN Thống nhất (1964), suy tôn Phó Tăng thống - Viện Tăng thống GHPGVN Thống nhất (1973) cho đến ngày viên tịch.

Đại lão Hòa thượng cũng khích lệ chư Tăng Ni noi gương Tổ sư để tu tập và phụng sự

Ngài cũng được cung thỉnh vào ngôi thập sư tại nhiều Đại giới đàn, kiến thiết nhiều cơ sở tự viện, phúc lợi xã hội phục vụ cho công tác đào tạo Tăng Ni, xây dựng Giáo hội, lợi đạo ích đời, là người đặt nền móng cho việc quản lý các cơ sở tự viện, tổ đình lâu dài theo tinh thần phụng sự của Phật giáo qua cơ chế Hội đồng quản trị mà không phải là trụ trì.

Đại lão Hòa thượng là người quảng lãm, không có đầu óc vùng miền, phân biệt địa phương. Ngài từng nhấn mạnh, rằng “Hòa tôi không phân biệt Nam, Trung, Bắc. Chỉ thấy có một Việt Nam. Tất cả là anh em, không phân màu da chủng tộc, xứ sở, thấy chỗ nào cũng chỗ mình ở (tam giới vi gia). Ngoài không nói, trong tâm không nghĩ phân biệt, bình thản tự nhiên, vì anh em một nhà. Nhờ học một Thầy, ở chung một Trường cả Nam, Trung, Bắc nên sau nầy dễ thống nhứt”.

Sáng ngày mồng 1 Tết Mậu Ngọ (nhằm ngày 7-2-1978), Đại lão Hòa thượng thu thần thị tịch vào lúc 18 giờ 30 phút tại chùa Ấn Quang, để lại hình ảnh về một bậc Như Lai sứ giả, nhà lãnh đạo có sức nhiếp phục nhân tâm, vị Thầy tâm linh tận tụy với việc phụng sự không mệt mỏi, là tấm gương sáng cho hậu thế nỗ lực noi theo, sự kính tiếc cho Tăng Ni, Phật tử các thế hệ.

Những hình ảnh tại lễ tưởng niệm húy nhật Đại lão Hòa thượng Thích Thiện Hòa, tổ chức ở Tổ đường chùa Ấn Quang - TP.HCM ngày 30 tháng Chạp năm Quý Mão (2024)