Scan não giúp phát hiện ý nghĩ tự sát

GNO - Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một đánh dấu sinh học của các ý nghĩ tự tử trong bộ não của người bị rối loạn căng thẳng sau sang chấn tâm lý (PTSD), gợi ý từ một nghiên cứu mới.

Về chứng PTSD

Nghiên cứu này cho thấy người bị rối loạn căng thẳng sau sang chấn tâm lý có mức các tiếp nhận trên bề mặt của tế bào não bộ cao hơn so với người không bị chứng này. Và trong số người mắc chứng PTSD, những người cho biết từng có ý nghĩ tự tử vào ngày được tiến hành scan não có mức các tiếp nhận này cao hơn so với người cho biết không có ý nghĩ tự tử vào ngày scan não.

Kết quả nghiên cứu này đăng trên tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (PNAS) giữa tháng 5 qua.

Các phát hiện đều cho thấy các tiếp nhận có liên quan, giúp các chuyên gia tìm kiếm liệu pháp điều trị bằng thuốc trong tương lai, các chuyên gia cho biết.

Hiện tại chỉ có 2 loại thuốc được Cơ quan Quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép để điều trị các biểu hiện của PTSD. Tuy nhiên, các thuốc này ban đầu được điều chế để điều trị suy nhược tinh thần chứ không phải PTSD và chúng không có tác dụng với tất cả các bệnh nhân cũng như mất nhiều tuần, nhiều tháng để phát huy tác dụng.

Chúng ta chưa có cách nào để loại bỏ ý nghĩ tự sát một cách nhanh chóng ở người mắc chứng PTSD, chuyên gia thần kinh học Irina Esterlis, Đại học Y khoa Yale cho biết. Việc phát hiện ra đánh dấu sinh học chuyên biệt của PTSD sẽ mở đường cho sự phát triển dược liệu điều trị chuyên biệt cho người có ý nghĩ tự sát liên quan đến PTSD.

Nguy cơ tự sát

Người mắc chứng PTSD có nguy cơ cao hơn với các ý nghĩ tự sát, nỗ lực tự sát và tử vong do tự sát. Tuy nhiên, sự hiểu biết của chúng ta về các cơ chế sinh học của nguy cơ tự sát ở người mắc chứng PTSD còn rất hạn chế.

Trước đây, một nhóm các nhà nghiên cứu phát hiện rằng người bị PTSD có mức mGluR5 trên bề mặt tế bào não cao hơn so với người khỏe mạnh và không bị chứng PTSD.

Tiếp nhận thần kinh này là một dẫn truyền thần kinh được cho là đóng nhiều vai trò trong hoạt động xử lý của não bộ từ học tập, trí nhớ cho tới giấc ngủ và chức năng tư duy. Tuy nhiên, cho đến nghiên cứu này thì tiếp nhận này mới được biết là có liên quan đến suy nghĩ tự sát.

Với nghiên cứu này, vào ngày scan não người tham gia nghiên cứu (bị chứng PTSD) được hỏi xem có suy nghĩ tự sát hay không. Người trả lời “chủ động suy nghĩ về việc tự sát”, có nghĩa họ muốn chết và có kế hoạch trong đầu về việc sẽ chết như thế nào, được loại ra khỏi nghiên cứu và được đưa ngay đến phòng cấp cứu để được trợ giúp ngay.

Nhưng người cho biết mình thụ động hơn với các ý nghĩ tự sát, như “Tôi không màng việc sống chết”, hay “Ước gì tôi chết đi” không có kế hoạch hay dự định tự tử được cho phép tham gia nghiên cứu.

Các nhà nghiên cứu quan sát thấy người bị PTSD có mức mGluR5 trên bề mặt tế bào não cao hơn ở 5 vùng não bộ so với người có sự kiểm soát tinh thần tốt và ở 3 vùng não so với người tham gia nghiên cứu bị suy nhược tinh thần.

Các chuyên gia kết luận, mGluR5 có thể giúp ích cho chiến lược điều trị hứa hẹn trong tương lai nhằm giảm thiểu ý nghĩ tự sát ở ngngười bị chứng PTSD.

Trần Trọng Hiếu
(theo Live Science)