- Bất cứ điều gì liên quan đến thế gian, cho dù có tốt đến đâu, tất cả đều là vấn đề của phiền não, khổ đau. Còn các vấn đề của Pháp thì nhẹ nhàng, không cần phải buộc chúng lại, mang theo bên mình: không có gì ngoài việc rũ bỏ, gạt sang một bên và buông.

- Những thứ ta yêu thích nhất là kẻ thù lớn của chúng ta. Thứ ta yêu ít hơn, là kẻ thù nhỏ của chúng ta. Còn những thứ ta không yêu thích chút nào chỉ đơn giản là trung tính.

- Nếu người khác nói chúng ta tốt hay xấu, không có sự thật nào trong lời nói của họ - bởi vì “tốt” chỉ đúng trong miệng lưỡi của người nói, và “xấu” cũng thế. Vì thế, đừng bám vào bất cứ điều gì họ nói. Thay vào đó, hãy tập trung vào những điều tốt và xấu thực sự nằm trong bạn.

- Đừng bám vào những lời nói bên ngoài. Nếu người ta nói bạn tốt hay xấu, hoặc nếu họ nguyền rủa bạn, hãy để họ giữ những điều đó cho riêng họ.

- Đừng tin tất cả những gì bạn nghe. Nếu họ bảo bạn là con chó, hãy kiểm tra xem mình có đuôi không. Nếu không có, thì họ đã nói sai.

- Dễ dãi và tự tại là hai điều khác nhau. Dễ dãi có nghĩa là bạn chậm rãi, dễ duôi đến độ không thể hoàn thành công việc phải làm. Bạn làm hỏng công việc và lãng phí thời gian của mình. Tự tại là có một sự thoải mái tinh tế và tươi mát trong tâm, mà không có sự căng thẳng hoặc bấn loạn nào trộn lẫn bên trong. Những người có thể tự tại theo cách này là những người mà thế giới thực sự cần - và Pháp còn cần họ nhiều hơn nữa, bởi vì sự tươi mát giống như thuốc có thể xua đuổi cơn sốt và làm dịu sự đau rát.

- Đừng đốn cây đã cho bạn bóng râm. Trái lại, hãy phân bón và chăm sóc cây để nó phát triển. Đừng quên những người đã giúp đỡ bạn. Hãy làm điều tốt để trả ơn họ. Nếu bạn không thể làm điều đó bằng lời nói hoặc hành động, thì ít nhất hãy làm điều đó trong tâm bạn.

- Nếu một người có thể giết chết lòng tốt của chính mình, thì cũng không có gì ngăn cản họ giết người khác.

- Nếu điều bạn sắp nói không hay, hoặc không đúng, hãy giữ im lặng. Ngay cả khi nó hay và đúng nhưng không phục vụ mục đích gì, nó vẫn là điều tai hại.

- Phần đông chúng ta biết quá nhiều đến nỗi kiến thức của chúng ta hầu như không giới hạn. Kiến thức vô giới hạn đó giống như ngọn lửa rừng thiêu rụi mọi thứ trong tầm nhìn. Ta biết điều gì là đúng và sai nhưng không thể ngăn mình làm những điều sai trái. Loại kiến thức này không phục vụ cho mục đích gì, mà chỉ có thể đem lại tai hại cho chúng ta. Những người như thế thực là một thảm họa. Họ biết tất cả mọi thứ trên thế gian ngoại trừ bản thân. Kiến thức không giới hạn có thể gây ra hai loại tổn hại: Bản thân người biết bị tổn hại, người khác cũng bị tổn hại.

- Những kẻ vô minh dày đặc xem sự hỗn loạn là điều thú vị, giống như con cá nghĩ sóng trong đại dương là nơi để vui đùa.

- Tham ái có nghĩa là bị ràng buộc, gắn bó với mọi thứ: những thứ của mình hoặc của người. Khi ta bị ràng buộc, thì giống như bị hút vào dòng điện cho đến khi chết.

- Đừng để ô nhiễm bên trong tiếp xúc với ô nhiễm bên ngoài. Nếu chúng ta có ô nhiễm mà người khác cũng có ô nhiễm, kết quả sẽ đưa đến rắc rối. Thí dụ, nếu ta tức giận mà người khác cũng đang tức giận, hoặc ta tham lam khi người cũng tham lam, hoặc khi ta đang ảo tưởng mà người cũng ảo tưởng, điều đó sẽ là đại họa cho tất cả mọi người.

- Nếu bạn nhìn thấy mặt xấu của người khác, hãy quay mắt nhìn lại cho đến khi bạn cũng có thể nhìn thấy mặt tốt của họ.

- Con người không bình đẳng, nhưng ta phải khiến trái tim mình bình đẳng đối với tất cả mọi người.

Ajahn Lee Dhammadharo

Diệu Liên Lý Thu Linh trích dịch từ sách Skill Of Release, do Tỳ-kheo Ṭhānissaro Bhikkhu biên tập và chuyển dịch sang tiếng Anh - 1995.