Ý nghĩa ngày xuất gia của... Đức Phật

"Đức Phật - Con người vĩ đại nhất sinh ra ở đời này”, thi hào Ấn Độ Tagore đã nhấn mạnh như thế! Hàng năm, cứ đến ngày mùng 8 tháng 2 âm lịch, Phật tử khắp nơi lại thành tâm làm lễ kỷ niệm ngày xuất gia của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.

Từ bỏ... cung vàng, điện ngọc

Vào ngày rằm tháng 4, năm 623 trước công nguyên tại vườn Lâm Tỳ Ni gần thành Ca Tỳ La Vệ, một nơi hiện nay là vùng biên giới giữa Nepan và Ấn Độ. Đức Phật Thích Ca đã giáng sinh có tên là Tất Đạt Đa, làm Thái tử con vua Tịnh Phạn và Hoàng hậu Ma Da. Vua Tịnh Phạn trị vì một vương quốc nhỏ của bộ tộc Thích Ca.

images858241_1a_jpg.jpg

Thái tử Tất Đạt Đa quyết định từ bỏ thế gian, xuất gia tu hành - Tranh PG

Thế nhưng, với thời gian, do suy tư sâu sắc và lòng thương người bẩm sinh, Thái tử không thể nào cam tâm một mình sống mãi trong nhung lụa, giữa một xã hội bất công, một thế giới đau khổ.

Thái tử sớm giác ngộ về tính tạm thời, tầm thường của hạnh phúc vật chất thế gian và có ý chí xuất gia cầu đạo giải thoát, tìm ra con đường cứu vớt chúng sinh ra khỏi già, đau, chết và mọi nỗi bất hạnh khác của đời người.

Ngài thấy cảnh đời Ngài đang sống đây không phải là hạnh phúc chân thật mà là giả dối, mê muội, chỉ làm cho kiếp sống thêm nặng nề đau khổ.

Đặc biệt, qua trải nghiệm thực tế ở bên ngoài, Ngài đã nhận thấy mình dù là Thái tử con vua, cũng không thể thoát khỏi cảnh già, đau và chết.

Mặt khác, qua câu nói của vị Sa môn: “Tôi tu hành là quyết dứt bỏ mọi sự ràng buộc của cuộc đời, cầu thoát khổ, viên thành chính giác để phả độ chúng sinh đều được giải thoát” đã giúp Thái tử sớm thấy được con đường dẫn đến giác ngộ, vĩnh viễn khắc phục mọi nỗi khổ đau và bất hạnh của đời người, con đường dẫn tới cõi Niết bàn bất tử.

Từ đó, Thái tử nuôi dưỡng quyết tâm từ bỏ gia đình, xuất gia cầu đạo. Ngài thấy cần phải tìm một lối thoát, một cuộc sống chân thật, có ý nghĩa và cao đẹp hơn.

Lúc này, với Thái tử, lâu đài, cung điện không còn là nơi ở thích hợp nữa. Lòng Ngài nặng trĩu tình thương chúng sinh đang chìm đắm trong bể khổ. Ngài càng thêm quyết tâm xuất gia cầu đạo, đi tìm con đường cứu khổ cho muôn loài.

Nhằm đêm mồng 8 tháng 2 âm lịch, Thái tử từ bỏ tất cả, phụ vương, ngai vàng, vợ con, cuộc sống đầy đủ và hạnh phúc của một hoàng tử, khoác trên mình bộ áo màu vàng đơn giản của người tu sĩ, từ nay bắt đầu cuộc sống không nhà của người xuất gia cầu đạo. Khi đó Ngài mới 19 tuổi.

Trở thành bậc Thánh giữa thế gian

Sau 49 năm thuyết pháp độ đời, bằng cuộc đời của Ngài và bằng những lời dạy của Ngài được kết tập lại trong 3 tạng kinh điển (Kinh tạng, Luật tạng, Luận tạng), Đức Phật đã khai thị cho loài người biết rằng: “Bất cứ một người nào, với sự nỗ lực của bản thân, đều có thể vươn lên tới đỉnh cao nhất của giác ngộ và giải thoát, như chính Đức Phật vậy”.

wynghiaxuatgia2.jpg

Tôn tượng Đức Phật nhập Niết bàn ở Ấn Độ

Khi vào trong Đạo, Ngài là người có địa vị cao nhất nhưng Ngài luôn rong ruổi trên mọi nẻo đường, gai góc để đưa dắt chúng sinh lên con đường hạnh phúc, an vui và giải thoát hoàn toàn. Lòng thương của Ngài thật là vô lượng, ân đức của Ngài thật vô biên.

Đó là lý do tại sao không có một tôn giáo nào, một hệ tư tưởng nào đề cao con người và đặt niềm tin vào con người như là Đạo Phật. Tính nhân bản tuyệt vời của Đạo Phật chính là ở chỗ đó.

“Tránh mọi điều ác, làm mọi điều lành, gột sạch nội tâm để trở thành bậc Thánh, một con người hoàn thiện về đức hạnh và trí tuệ. Mỗi người chúng ta đều có khả năng và bổn phận thực hiện lời dạy đó” - Đó là bức thông điệp mà Đức Phật đã trao cho loài người chúng ta.

Mặc dù Đức Phật đã Niết bàn nhưng gương sáng của đời Ngài vẫn còn sáng rực trước mắt chúng ta. Suốt một đời, trong 80 năm trời không một lúc nào Ngài xao lãng mục đích tối thượng là hóa độ chúng sinh đang trầm luân trong biển khổ.

Lịch sử Đức Phật Thích Ca là lịch sử một con người, nhờ chính công phu tu tập của bản thân, đã trở thành một con người hoàn thiện, một bậc Thánh giữa thế gian. “Con người vĩ đại nhất sinh ra ở đời này” - thi hào Ấn Độ Tagore nhấn mạnh.

Niên lịch của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni (Theo kinh điển đại thừa)

- Đức Phật giáng sinh ngày mùng 8 tháng 4 âm lịch

- 19 tuổi xuất gia, nhằm ngày mùng 8 tháng 2 âm lịch

- 5 năm tầm học các đạo

- 6 năm tu khổ hạnh

- 49 ngày nhập định

- 30 tuổi thành đạo, nhằm ngày mùng 8 tháng Chạp

- 49 năm thuyết pháp độ đời

- 80 tuổi nhập Niết bàn, nhằm ngày Rằm tháng 2 âm lịch

Tin cùng chuyên mục

Tin mới

[Podcast] Trưởng lão Hòa thượng Viên Minh nói gì về Báo Giác Ngộ trong nửa thế kỷ qua?

[Podcast] Trưởng lão Hòa thượng Viên Minh nói gì về Báo Giác Ngộ trong nửa thế kỷ qua?

GNO - "Báo Giác Ngộ ngoài việc truyền thông những sinh hoạt của GHPGVN, cũng như Phật giáo quốc tế, chuyển tải giáo lý đến quần chúng, thì việc cải tiến trong tổ chức của tờ báo cũng ngày càng phát triển tốt đẹp, đặc biệt là phần chuyển đổi số.", Trưởng lão Hòa thượng Viên Minh, Phó Pháp chủ GHPGVN nhận định.
Thượng tọa Thích Tâm Hải và phái đoàn Báo Giác Ngộ đảnh lễ trước bảo tháp Trưởng lão Hòa thượng Thích Minh Nguyệt trong khuôn viên tổ đình Thiên Thai (xã Long Điền) - Ảnh: Tâm Quý/BGN

Báo Giác Ngộ tưởng niệm chư vị lãnh đạo tiền bối đã viên tịch nhân kỷ niệm 50 năm ngày ra số đầu tiên

GNO - Sáng nay, 13-12-2025, hướng đến Kỷ niệm 50 năm Báo Giác Ngộ ra số đầu tiên (1-1-1976 – 1-1-2026), Thượng tọa Thích Tâm Hải, Ủy viên Hội đồng Trị sự, Tổng Biên tập Báo Giác Ngộ cùng đại diện các phòng, ban thuộc báo đến thắp hương tưởng niệm chư vị tiền bối lãnh đạo Báo Giác Ngộ đã viên tịch.
[Podcast] MC Trúc Giang: Được đồng hành cùng Báo Giác Ngộ là một phước duyên

[Podcast] MC Trúc Giang: Được đồng hành cùng Báo Giác Ngộ là một phước duyên

GNO - Chia sẻ cùng chương trình Podcast hướng đến Kỷ niệm 50 năm Báo Giác Ngộ ra số đầu tiên (1-1-1976 – 1-1-2026), MC Trúc Giang cho biết bản thân rất vui và vinh dự khi được đồng hành dẫn chương trình, đọc lời bình cho các tin, bài của báo hơn 6 năm qua. Với Trúc Giang, đây là một phước duyên mà cô rất trân trọng.

Thông tin hàng ngày