GNO - Tôi là Phật tử, được biết theo lệ thường thì thời gian cúng thí thực vào buổi chiều hoặc tối, vì đó là thời điểm các loài ngạ quỷ thọ thực. Tuy nhiên hiện nay, chúng tôi thấy quý thầy thường cúng thí vào buổi trưa, liền sau thời cúng trai tăng. Xin hỏi, theo khoa nghi thì cúng thí vào khoảng thời gian ấy có phù hợp không? Vì sao?
(HIỀN NGUYÊN, nghien36…@gmail.com)
Bạn Hiền Nguyên thân mến!
Cúng thí thực là pháp bố thí thực phẩm, các vật dụng và giáo pháp cho loài ngạ quỷ. Loài ngạ quỷ do nhân tham ái và ác nghiệp nên luôn bị đói khát hành hạ. Do vậy, nếu hội đủ nhân duyên, chúng ta thường bố thí cho loài ngạ quỷ được no đủ. Song hành với bố thí là tụng kinh, khai thị cho họ hướng Phật, chuyển hóa khổ đau.
Vấn đề thời gian cúng thí, theo lệ thường thì cúng thí thực vào buổi chiều và tối. Hiện nay, quý thầy thường cúng vào buổi trưa vì mọi người (quý thầy và gia chủ) không có thời gian nên gói gọn các lễ trong buổi sáng. Mặt khác, thời gian chiều và tối có tính tương đối vì tùy thuộc địa phương (thực tiễn thì nơi này tối còn nơi kia sáng), trong khi thỉnh chư ngạ quỷ ở khắp nơi. Quan trọng hơn, kinh Phật có đề cập đến việc bố thí cho loài ngạ quỷ được thọ dụng no đủ cùng lúc với Phật và chư Tăng đang ngọ trai (tầm trước 12 giờ trưa).
Kinh Tiểu bộ (quyển 1, Chuyện ngạ quỷ, phẩm Con rắn, Chuyện ngạ quỷ ngoài bức tường) có thuật lại đầy đủ việc thí thực vào trước giờ Ngọ:
“Bạch Thế Tôn, vậy Thế Tôn hãy nhận lời thỉnh cầu của con vào ngày mai, con sẽ hồi hướng công đức lễ vật ấy cho chúng!
Ðức Thế Tôn nhận lời. Sau đó, nhà vua ra lệnh chuẩn bị lễ cúng dường hào phóng, và thông báo thời giờ lên Đức Thế Tôn, Ngài liền đến hoàng cung. Các ngạ quỷ cũng đến và suy nghĩ: ‘Hôm nay chúng ta sẽ hưởng được món gì đó’ rồi đứng bên ngoài các bức tường và hàng rào.
Sau đó, Đức Thế Tôn làm cho mỗi ngạ quỷ đều hiện hình trước nhà vua. Trong khi vua dâng nước, vua hồi hướng công đức ấy cho chúng với những lời này: ‘Mong công đức này dành cho quyến thuộc ta!’. Lập tức xuất hiện các ao sen đầy sen, súng cho bọn ngạ quỷ. Chúng tắm rửa và uống nước ở đó, được giảm nhẹ nỗi thống khổ của chúng vì bất hạnh, lao nhọc và khát nước, nên da chúng trở nên vàng ánh.
Nhà vua dâng lễ cúng dường cháo gạo và các thức ăn đủ loại cứng mềm rồi hồi hướng công đức lễ vật ấy cho chúng. Trong chốc lát liền xuất hiện cho chúng các thực phẩm khác, thậm chí cả thực phẩm thiên giới, khiến chúng hân hoan hưởng thọ.
Nhà vua lại cúng dường y phục và sàng tọa, tinh xá rồi hồi hướng công đức lễ vật ấy. Sau đó liền xuất hiện cho chúng các thiên y, thiên cung, sàng tọa, khăn phủ và đồ trang sức. Ðức Thế Tôn quyết định làm cho tất cả hạnh phúc tuyệt vời này của họ được hiển lộ trước vua; khi nhìn thấy vậy, vua vô cùng hoan hỷ .
Rồi Đức Thế Tôn, sau khi thọ thực xong và được thỉnh cầu, Ngài kể chuyện ngạ quỷ ngoài bức tường thay lời tùy hỷ công đức”.
Như vậy, việc cúng thí thực vào buổi trưa là phù hợp, đúng pháp.
Chúc bạn tinh tấn!