Nóng bỏng câu chuyện Dalai Lama

Tổng thống Mỹ có kế hoạch tiếp nhà sư Tây Tạng lưu vong Dalai Lama và điều này khiến Trung Quốc nổi giận.

Giới chức Trung Quốc hôm qua đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về khả năng Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tiếp nhà sư lưu vong, được coi là lãnh tụ tinh thần của người Tây Tạng Dalai Lama. Tân Hoa xã trích lời ông Chu Duy Quần, Phó ban Mặt trận Thống nhất T.Ư Đảng Cộng sản Trung Quốc, nói nếu lãnh đạo Mỹ tiếp Dalai Lama, thì đó là một hành động vi phạm nguyên tắc quốc tế, và rằng một cuộc gặp gỡ như vậy sẽ làm tổn hại nghiêm trọng quan hệ Trung - Mỹ.

Phản ứng của Bắc Kinh được đưa ra sau khi giới chức Washington cho biết Tổng thống Obama có thể sẽ sớm tiếp nhà sư Tây Tạng lưu vong, theo AP. Phát ngôn viên Nhà Trắng Mike Hammer hồi tháng trước nói: "Tổng thống đã nêu rõ với Chính phủ Trung Quốc rằng chúng tôi có ý định gặp ngài Dalai Lama".

Hồi năm 2007, Dalai Lama đã được Quốc hội Mỹ tặng huân chương và Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là George W.Bush tiếp. Chuyện ấy khiến Bắc Kinh nổi giận và giờ đây, điều tương tự dường như sắp lặp lại, dưới thời một tổng thống được coi là ôn hòa hơn và chịu đối thoại với Trung Quốc hơn. Theo hãng tin AFP, trong tháng này Dalai Lama sẽ tới Mỹ và điểm dừng chân cuối cùng sẽ là Washington. Chưa có thông tin chính thức về việc liệu ông Obama sẽ tiếp Dalai Lama trong dịp này hay không, nhưng nếu điều đó xảy ra thì thật là nhạy cảm, bởi theo dự kiến thì vào tháng 4, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào sẽ thăm Washington.

Washington tiếp nhà sư Tây Tạng trước khi tiếp nguyên thủ Trung Quốc, đó chính là vấn đề.

Quan hệ Mỹ - Trung từng được hy vọng sẽ tốt đẹp hơn nhiều dưới thời Tổng thống Obama, một người có cách tiếp cận ngoại giao uyển chuyển hơn ông Bush. Cuối năm ngoái, ông Obama đã thăm chính thức Trung Quốc. Đáp lại, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào dự kiến sẽ đến Washington trong năm nay. Đó là những chuyển động chính đánh dấu nỗ lực cải thiện quan hệ. Nhưng bên cạnh những chuyển động ấy, nhiều xung đột đã nổ ra khiến cho mối quan hệ chưa kịp cải thiện đã lâm vào sóng gió. Nào là chuyện nước này áp thuế với hàng hóa nước kia, chuyện cáo buộc tin tặc tấn công mạng Google, và nghiêm trọng nhất là việc Mỹ công bố kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan dẫn tới việc hủy bỏ các cuộc gặp gỡ quân sự Mỹ - Trung cũng như nhiều phản ứng trả đũa khác từ Bắc Kinh.

Trong khi những chuyện trên chưa được giải quyết thì một vấn đề không cũ lại vừa tái phát. Việc Mỹ, hay bất kỳ quốc gia nào, đón tiếp Dalai Lama một cách trọng thị là điều mà Trung Quốc luôn phản đối. Bây giờ, Mỹ lại lên tiếng sẽ đón tiếp nhân vật này, mà có thể tiếp trong một thời điểm nhạy cảm là trước chuyến thăm của ông Hồ Cẩm Đào. Mỹ thông báo vậy cho thấy họ có nhiều quân bài trong mối quan hệ với Trung Quốc. Còn Trung Quốc thì hiển nhiên muốn tránh một cuộc tiếp xúc kiểu ấy, cũng là tránh một cuộc chiến ngoại giao căng thẳng, ít nhất là tránh để nó xảy ra trước chuyến thăm của ông Hồ Cẩm Đào.