Phần lớn kinh phí được trích từ tiền phúng điếu đám tang người thân của phật tử chùa Pháp Hoa, đều được Hòa thượng (HT) Thích Như Niệm - Phó ban Thường trực Ban Từ thiện xã hội Trung ương, trụ trì chùa, gói ghém lại cẩn thận để dành. Bao nhiêu tiền gom góp được, cộng thêm khoản tiền riêng của mình, HT đều thực hiện tâm niệm xây cầu cho bà con nghèo ở vùng sông nước, giúp “nối liền những bờ vui”… Hơn 100 cây cầu có mặt ở một số tỉnh miền Tây đã in đậm nghĩa cử cao đẹp của HT. Thích Như Niệm.
Hòa thượng Thích Như Niệm không thể nhớ rõ mốc thời gian xây dựng cây cầu từ thiện đầu tiên, chỉ loáng thoáng là khoảng năm 1990. Vào thời điểm ấy, đời sống bà con vùng sông nước, đặc biệt là phương tiện đi lại còn gặp nhiều khó khăn. Chứng kiến người dân nghèo đi lại trên chiếc cầu khỉ chông chênh, HT không khỏi xót xa! Bởi có biết bao nhiêu nguy hiểm đang chực chờ! HT. Như Niệm thổ lộ rằng: từ thiện là từ tâm nhưng phải có tầm nhìn. Xây cầu, làm đường sẽ giúp người dân lưu thông thuận tiện, thì chắc chắn kinh tế sẽ phát triển, giải quyết được cuộc sống của dân, góp phần ổn định xã hội. Vì thế, hễ nghe vùng quê nào ở các tỉnh Bến Tre, Cần Thơ, Đồng Tháp, Bạc Liêu... cần xây cầu, HT đều trực tiếp đi khảo sát. Nếu khả quan và cần thiết, HT lại bắt đầu dành dụm tiền để thực hiện “dự án”. Cứ thế, ngày qua ngày, tháng lại trôi nhanh, dưới sự giúp sức của chính quyền địa phương, đến nay HT. Như Niệm đã xây được hơn 100 cây cầu từ thiện. HT. Như Niệm thật thà bảo vui rằng: “Cứ làm thế thôi, chứ cũng không thể nhớ chính xác hết tên của các cây cầu”. Nhưng ai cũng hiểu rằng, mỗi lần một cây cầu được khánh thành, HT. Như Niệm lại là người hạnh phúc nhất. Một niềm vui rất bình dị, đơn sơ, nhưng cũng chất chứa hi vọng về một tương lai tươi sáng hơn, khi nhìn thấy bà con nghèo lưu thông trên chiếc cầu mới. Những chiếc cầu bê tông kết nối hai bờ trên những con rạch, nhánh sông sẽ thắt chặt tình quê hương, tình làng nghĩa xóm.
HT. Thích Như Niệm cắt băng khánh thành cầu và trong dịp thông lộ cầu
Trong số hàng trăm cây cầu đã được khánh thành ở vùng kênh rạch chằng chịt này, có rất nhiều cây cầu được xây dựng ở Bến Tre. Khi được hỏi vì sao HT lại nặng nợ với mảnh đất này nhiều đến vậy? Thầy chỉ cười: đó cũng là cơ duyên. Năm 1981, trong dịp dự Đại hội đại biểu Phật giáo tại Hà Nội, HT. Như Niệm gặp HT. Hồng Liên (đã mất) - một người con của mảnh đất kiên cường Bến Tre. Thông qua lời tâm sự của HT. Hồng Liên, ông được biết vùng quê này còn rất khó khăn. Đời sống người dân ở vùng nhiều bưng biền, kênh rạch còn rất nghèo. Đường sá giao thông lại bất tiện nên cái nghèo cứ đeo bám dai dẳng. Ý tưởng xây cầu giúp bà con nghèo vùng sâu, vùng xa cũng hình thành từ đó. Hơn nữa, dù sinh ra và lớn lên ở Gò Vấp (TP.HCM) nhưng HT. Thích Như Niệm vẫn dành rất nhiều tình cảm cho mảnh đất Bến Tre, vì ở đó là nơi ghi dấu biết bao xương máu của cha ông đã đổ xuống cho phong trào Đồng khởi. Bởi cha HT cũng là một liệt sĩ và chính bản thân HT cũng là người tham gia cách mạng, được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Ba và rất nhiều bằng khen, giấy khen nên với vùng đất anh hùng đó, HT. Thích Như Niệm chất chứa biết bao nghĩa tình.
Người dân phấn khởi khi được đi trên con đường mới
Để chuẩn bị xây dựng một cây cầu, HT. Thích Như Niệm đã lặn lội cùng với cán bộ địa phương trực tiếp đến tận nơi để khảo sát. Khi thì phải leo qua chiếc cầu khỉ chênh vênh giữa dòng nước, khi thì ngồi trên chiếc xuồng chông chênh, có lúc lại xắn quần lội bùn để vào sâu bên trong tìm hiểu cuộc sống của người dân, nhưng HT vẫn không nề hà gì. Chính những điều đó đã tạo động lực cho HT thực hiện thêm nhiều cây cầu mới cho bà con nghèo. Sau khi khảo sát và chấp thuận vị trí, HT sẽ đầu tư toàn bộ vật tư xây cầu, dưới sự hỗ trợ của Hội Khoa học - kỹ thuật của tỉnh, còn chính quyền địa phương sẽ phụ trách phần nhân công. HT còn nhớ như in cảm giác khó tả khi nhìn thấy bà con phấn khởi trong ngày khánh thành cây cầu liên xã nối liền Bình Khánh Đông, Bình Khánh Tây. Trong khi xã Bình Khánh Tây có chợ thì Bình Khánh Đông lại heo hút. Giữa hai xã lại bị ngăn cách bởi một con rạch lớn nên việc đi chợ của bà con xã Bình Khánh Đông cực kỳ khó khăn và mất thời gian. Khi biết được điều này, HT đã rất trăn trở. Và cuối cùng, sau vài tháng thực hiện, một cây cầu nối liền hai bờ đã được khánh thành trong niềm hân hoan vô bờ bến của người dân hai xã.
HT. Thích Như Niệm trong một chuyến đi cứu trợ bão lụt tại tỉnh Bình Định
Trong số hơn trăm cây cầu từ thiện trên, chiếc cầu Phan Triêm (HT đã đặt tên cây cầu để tưởng nhớ Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của Bến Tre) là chiếc cầu lớn nhất bắc ngang qua con sông Cái, trị giá gần một tỷ đồng. Và cứ thế, những chiếc cầu lần lượt được khánh thành với những cái tên rất dễ nhớ và có những ý nghĩa riêng. Nhưng tất cả đều có chung mục đích là giúp cho bà con nghèo lưu thông thuận tiện, các em nhỏ đến trường đỡ vất vả và nguy hiểm hơn trong mùa mưa lũ và giúp giao lưu kinh tế, nâng cao cuộc sống người dân...
Mới đây, ngày 31-8-2010, HT. Thích Như Niệm đã đến chùa Quy Thuận, xã Tân Thanh, huyện Giồng Trôm, Bến Tre bàn giao đường bê tông nông thôn cho nông dân nghèo. Đây là đoạn đường đã từng gây khó khăn cho các cháu học sinh đi học và 200 gia đình sinh sống tại xã Tân Thanh. Cùng ngày, HT cũng đến bàn giao đường bê tông nông thôn tại ấp Thanh Sơn, xã Cẩm Sơn, huyện Mỏ Cày Nam. Đoạn đường nối liền huyết mạch lưu thông hàng hóa, sinh hoạt của các gia đình nghèo xung quanh chợ Đình và Cẩm Sơn.
Không chỉ xây cầu, làm đường từ thiện, HT. Thích Như Niệm còn tham gia rất nhiều hoạt động từ thiện xã hội trên khắp các tỉnh thành. Là Phó ban Thường trực Ban Từ thiện xã hội Trung ương và Trưởng ban Từ thiện xã hội Phật giáo TP.HCM, HT thường kêu gọi sự đóng góp, ủng hộ của các Phật tử để cứu trợ lũ lụt ở các tỉnh miền Trung và nhiều hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống.
Những chiếc cầu nghĩa tình sẽ lại được lan rộng trên những bưng biền, kênh rạch, sông nước miền Tây. Và ở nơi cây cầu được bắc qua, người dân sẽ nhắc đến tên của HT. Thích Như Niệm!