Ăn canh khổ qua thì khổ có qua?

GNO - Hồi trước, ngày mùng 1 Tết năm nào bữa cơm đầu tiên của năm mới cũng đều có món khổ qua nhồi hay canh khổ qua và mỗi thành viên trong nhà phải ăn qua món này. Ba tôi nói: "Ăn khổ qua để năm mới đến - cái khổ đều sẽ qua...".

Từ trái khổ qua và món canh truyền thống đã gửi gắm một ước mong chung của mọi người khi ý thức được rằng cuộc sống luôn có những khổ đau, như trong Tứ thánh đế Phật đã dạy con người từ ngàn năm trước. Cái khổ đến và ai cũng mong mình vững chãi đi qua nó. Đây cũng là một mong ước chính đáng và cần được khuyến khích nơi mỗi người.

anh canh khoqua.jpg


Canh khổ qua chay - Ảnh: Trọng Hiếu

Khi ta đã ý thức được sự hiện diện tất yếu của khổ đau, trải nghiệm nó, chấp nhận và vượt qua nó một cách bình an, theo nghĩa không gây ác nghiệp hay gieo kết trái oán với người khác là điều không dễ làm. Nó đòi hỏi sự hiểu biết đúng sự thật và sự tự chuyển hóa tích cực, quyết liệt ở mỗi người. Đây cũng chính là hành trình vượt lên chính mình trong nỗ lực chuyển hóa khổ đau nội tại của bản thân.

Ngày xưa tôi không ăn được khổ qua vì nó đắng. Rồi lớn lên tôi tập ăn khổ qua và chủ động mua khổ qua về nấu ăn. Trong bốn vị cơ bản, có vị đắng. Và thức ăn có vị đắng được cho là có chứa nhiều độc tố. Còn bản thân khổ qua, vị đắng tự nhiên trong khổ qua lại có nhiều chất tốt cho sức khỏe, vị mát giúp giải nhiệt. Biết vậy, người ta lại càng chọn ăn khổ qua nhiều hơn là sợ vị đắng của nó.

Trong cuộc sống cũng vậy, đắng cay là điều không ai mong muốn trong cuộc đời mình. Nhưng đắng cay, khổ đau có giá trị riêng của nó. Sau những cay đắng, ta có những bài học về sự ngọt ngào, về yêu thương, về bản chất của cuộc đời... Ví như ta sợ nó và trốn tránh nó thì ta khó học được những bài học lớn của đời mình. Nếu khổ đau đến, ta chấp nhận nó bằng thái độ chẳng đặng đừng thì khó vượt qua lắm, thậm chí còn vùi sâu mình hơn vào những đau khổ khác từ những khổ đau hôm nay.

Học cách đi qua khổ đau cũng là học cách tạo ra ngọt ngào cho mình và người khác. Một đứa con không được yêu thương bởi cha mẹ sẽ biết cách yêu thương con mình. Một người chịu nỗi khổ của gian dối trong tình yêu sẽ biết mình cần trung thực và thủy chung với người sau này của mình. Một người bị bạn bè bỏ rơi sẽ biết cách nâng đỡ bạn mình trong khốn khó...

Tôi tin vào bài học cuộc sống của trái khổ qua. Đi qua cái khổ rồi thì cái khổ sẽ qua và khổ sẽ không qua được nếu ta không muốn và không biết mình đang khổ...

Trần Trọng Hiếu

* Mời bạn chia sẻ ký ức về những món chay thân thương - được chế tác bằng bàn tay của bà, của mẹ hoặc bạn được thưởng thức ở ngôi chùa nào đó mà mình còn lưu giữ, chiêm nghiệm về nó với những triết lý nhẹ nhàng, hoài niệm dễ thương... Bài viết gửi về: bandocgiacngo@gmail.com.

Tin cùng chuyên mục

Tin mới

[Podcast] Thượng tọa Thích Tiến Đạt: Cần số hóa các số báo Giác Ngộ xưa nay để làm tư liệu nghiên cứu

[Podcast] Thượng tọa Thích Tiến Đạt: Cần số hóa các số báo Giác Ngộ xưa nay để làm tư liệu nghiên cứu

GNO - Chia sẻ cùng chương trình Podcast, Thượng tọa Thích Thiện Đạt, Phó Viện trưởng Phân viện Nghiên cứu Phật học VN tại Hà Nội, Giám đốc Trung tâm Tư liệu Phật giáo tại Hà Nội, nhận định Báo Giác Ngộ cần số hóa nội dung các số báo từ xưa đến nay để phát triển thành thư viện số làm tư liệu nghiên cứu.
Đức Pháp chủ - Đại lão Hòa thượng Thích Trí Quảng chủ trì Hội nghị Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh GHPGVN sáng 28-12-2025, diễn ra tại Văn phòng Đức Pháp chủ (Việt Nam Quốc Tự, TP.HCM) - Ảnh: Quảng Đạo/BGN

Chư vị Trưởng lão Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh GHPGVN thảo luận, thống nhất các Phật sự quan trọng

GNO - Sáng nay, 28-12-2025, tại Văn phòng Đức Pháp chủ (Việt Nam Quốc Tự, TP.HCM), Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh GHPGVN đã có phiên họp thảo luận, nhận định và thống nhất các vấn đề Phật sự quan trọng của Giáo hội. Đại lão Hòa thượng Thích Trí Quảng, Pháp chủ GHPGVN quang lâm chủ trì.

Thông tin hàng ngày