“Ngôi nhà” của những mảnh đời bất hạnh

GN - Tịnh xá Ngọc Lộ (thôn Tân Định, huyện Cam Lộ, Quảng Trị) tọa lạc tại Km 12 trên Đường 9 Nam Lào, là nơi gửi gắm niềm tin của những mảnh đời bất hạnh.

Từ nỗi đau chiến tranh

SC.Thích nữ Nguyệt Liên được các em ở cơ sở từ thiện gọi bằng từ thiêng liêng và đầy yêu mến, đó là Thầy. Ký ức chiến tranh là những trang nhật ký đầy ám ảnh trong những người con của Phật. SC.Thích nữ Nguyệt Liên nhớ lại “những năm tháng chiến tranh, nhất là thời kỳ 1967-1968, tại đây thực sự ác liệt.

Lúc đó, bom Mỹ bắn phá hết, nhà chùa chỉ còn mỗi tượng Phật. Dân đến gọi tôi đi, tôi đi theo dân đến tận Đà Nẵng. Dọc đường đi người chết chồng lên nhau, bên kia có, đồng bào ta có... nhìn rất tang thương.

Năm 1993, sư cô từ Quảng Nam ra Quảng Trị xin tái thiết tịnh xá Ngọc Lộ. Với vai trò là trụ trì tịnh xá, sư cô bắt tay vào các hoạt động từ thiện, chủ yếu giúp đỡ những trẻ em nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, những gia đình gặp khó khăn do thiên tai, lũ lụt”.

SC.Thích nữ Nguyệt Liên hàng ngày chăm sóc, trị liệu cho trẻ em khuyết tật

Cùng với hoạt động từ thiện, SC.Thích nữ Nguyệt Liên nhận thấy số lượng các trẻ em khuyết tật, bị nhiễm chất độc hóa học tại địa bàn huyện Cam Lộ khá nhiều, nhất là hai xã Cam Chính và Cam Nghĩa, vùng bị rải thảm chất độc dioxin thời chiến. Với tấm lòng rộng mở, Sư cô luôn xót xa trước nỗi đau mà các em phải gánh chịu.

Năm 2007, tịnh xá Ngọc Lộ đã xin chính quyền địa phương cấp đất trên địa bàn thị trấn Cam Lộ và kêu gọi các nguồn hỗ trợ để xây dựng nên cơ sở từ thiện phục hồi chức năng nhằm hỗ trợ cho các em khuyết tật. Đến năm 2010, cơ sở chính thức đi vào hoạt động.

Tám năm qua, nơi đây trở thành “ngôi nhà” thứ hai cho hàng trăm trẻ em khuyết tật, bại não, trẻ bị nhiễm chất độc da cam/dioxin trên địa bàn huyện Cam Lộ và các vùng lân cận. “Sau 1975, tôi trở về, đi dọc vùng Cùa - cái nôi của cách mạng, thấy rất nhiều cảnh đau thương của chiến tranh, nhất là trẻ em bị chất độc da cam và những di chứng liên quan đến chúng.

Lúc đó, tôi nghĩ rằng, sau này có điều kiện sẽ thành lập cơ sở từ thiện. Mà tính ra thời chiến, tịnh xá Ngọc Lộ cũng đã tồn tại như một cơ sở cứu thương. Cứu một sinh linh là rất cần thiết, từ dân thường cho đến bộ đội, lính bên kia tuyến nếu bị thương đều được nhà chùa cứu chữa. Thành lập Cơ sở từ thiện tịnh xá Ngọc Lộ là sự nối tiếp công việc mà nhà chùa đã làm trước đây, trên mảnh đất này”, Sư cô chia sẻ.

Những mảnh đời bất hạnh

Trong chiến tranh khốc liệt, huyện Cam Lộ nói riêng là vùng đất chịu nhiều đau thương, mất mát, là địa đầu chiến tuyến giữa hai miền Nam-Bắc, nơi đây đã từng hứng chịu nhiều bom đạn và chất độc hóa học hủy diệt con người, đến thiên nhiên và môi trường sống. Tính đến năm 2017, toàn tỉnh có 37.292 người/627.077 người bị tàn tật, chiếm 6% dân số, trong đó có 6.200 trẻ em khuyết tật, chiếm 1% dân số.

Cuốn sổ mà SC.Thích nữ Nguyệt Liên ghi chép đã lên đến 188 trường hợp từ 8 năm nay, bao gồm những trường hợp cụ thể, họ tên người thân, số điện thoại, địa chỉ, bệnh tình... Lật đến đâu, Sư cô đều đọc tên và nở nụ cười mãn nguyện.

Bởi, những trẻ em ngày ấy, người xơ cứng não, người bại não, thiểu năng... không tự phục vụ được mình, nay đã trở thành người có ích không chỉ đối với bản thân và đối với cả gia đình, xã hội. Có người đã xây dựng gia đình, có con.

Chị Hoàng Thị Toàn (thôn Vĩnh An, xã Cam Hiếu), một người mẹ đến nương nhờ cửa Phật để điều trị bệnh cho các con, cho biết: “Tôi đi lại ở đây cũng lâu, từ khi cơ sở từ thiện mới thành lập.

Những người như Nương (tức Lê Thị Mỹ Hạnh - NV) ở tại thôn Ba Thung, xã Cam Tuyền trước đây bị thiểu năng trí tuệ, nói không rõ, nằm một chỗ. Qua 7 năm phục hồi chức năng ở đây, nay Nương đã nói năng bình thường, không những đi lại được mà còn có thể đạp xe”.

Nghe chị Toàn kể, Nương góp chuyện: “Em đạp xe thoải mái rồi, từ nhà sang chùa 5km và từ chùa trở về nhà, trước đây em chỉ nằm yên một chỗ”. Kể về những đứa con, chị Toàn chảy nước mắt: “Có lẽ do chất độc hóa học dioxin chứ tôi và chồng tôi lành lặn, mạnh khỏe nhưng con trai đầu của tôi 13 tuổi bị bại não nằm một chỗ, con gái tôi 5 tuổi bị xơ cứng não. Ngày nào tôi cũng đem con đến chùa để phục hồi chức năng, cảnh gia đình làm nông nghiệp khốn khó vô cùng nhưng vì con nên gắng gượng, cũng may có nhà chùa giúp đỡ.

Trước Duyên (tên con gái chị Toàn - NV) nằm một chỗ, chân tay co quắp, sau thời gian điều trị bằng cách bấm huyệt và phục hồi chức năng tại cơ sở từ thiện của tịnh xá, Duyên đã cử động được và đi lại ổn hơn”.

Chị Nguyễn Thị Thẩm, mẹ của em Nguyễn Phương Uyên (2,5 tuổi, thôn Bích Giang, xã Cam Hiếu) tâm sự: “Từ khi sinh ra Uyên đã bị bại não. Nhìn thấy con nằm một chỗ, tôi thấy đứt ruột. Tháng 3-2018, tôi đưa con đến Cơ sở từ thiện của tịnh xá Ngọc Lộ điều trị phục hồi.

Đối với những gia đình nghèo, không có điều kiện đi phục hồi chức năng ở các tuyến bệnh viện thì ở đây rất tốt. Con gái tôi sau thời gian điều trị đã có những tiến bộ, cháu nói tốt hơn, đã cử động được đáng kể”.

Còn rất nhiều những cái tên mà chúng tôi lướt qua cuốn sổ của SC.Thích nữ Nguyệt Liên như: Nguyễn Thị Thanh Nhã, Lê Hoàng Phước Quang, Nguyễn Quang Phúc... đó là những mảnh đời khi mới sinh ra đã mang trên mình những nỗi đau bởi bệnh tật. Và cơ sở từ thiện tịnh xá Ngọc Lộ là nơi họ gửi gắm niềm tin.

“Ngôi nhà” đầy tình yêu thương

“Trong số 188 trẻ em bị bại não, thiểu năng trí tuệ... đến điều trị ở đây, có một vài em đã qua đời”, Sư cô day dứt nói. “Các cháu bị bại não, cứu được chừng nào thì cứu chứ đây là loại bệnh nặng cần rất nhiều thời gian. Mà thời gian của người bệnh thì không có nhiều...”. Sư cô trò chuyện với chúng tôi giữa lúc tiếng kêu vọng lại của một vài trẻ em khi lên cơn đau.

Ở Cơ sở từ thiện tịnh xá Ngọc Lộ có 4 nhân viên chuyên về phục hồi chức năng không lương, SC.Thích nữ Nguyệt Liên và các Ni sư Thiền, Ni sư Hậu... ngày này qua tháng khác, năm này qua năm khác luôn hỗ trợ các em điều trị phục hồi.

Các em được đến tịnh xá tập vận động

Hàng ngày, các em được hỗ trợ, chăm sóc và phục hồi bằng phương pháp bấm huyệt theo y học cổ truyền. Các em được phục hồi chức năng theo dây chuyền, mỗi ngày từ 5 - 10 em, mỗi em được phục hồi chức năng từ 20 - 30 phút, sau 1 tuần là đến lượt các em khác.

Ngoài  ra, cơ sở còn có các dụng cụ để phục hồi được UBND huyện Cam Lộ và Dự án Hà Lan (Quảng Trị) giúp đỡ bằng các loại xe đạp tập cho trẻ bại não, đèn tia laser để phục hồi tay chân cong cứng hay phục vụ cho những người bị bệnh cột sống, bị tai biến...

Để làm được những việc đó, Sư cô đã trực tiếp cùng với chị em ở cơ sở từ thiện đi vận động các nguồn quỹ từ thiện từ các nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh để hỗ trợ sữa, mì hoặc bánh ngọt cho các em bồi dưỡng thêm sau khi tập.

Sư cô chia sẻ: “Những em ở các huyện như Vĩnh Linh, Triệu Phong, Hải Lăng... có nhu cầu ở lại vì nhà ở xa thì nhà chùa bố trí chỗ ở và chu cấp tiền ăn ngày 3 bữa cùng với người thân. Trong 8 năm qua, nhà chùa đã hỗ trợ và chăm sóc phục hồi cho rất nhiều em từ chỗ bị bại não nằm một chỗ trở nên đi lại được và hòa nhập vào cộng đồng”.

Để có được kết quả này, SC.Thích nữ Nguyệt Liên và tình nguyện viên ở cơ sở từ thiện đã dày công khổ luyện học hỏi thêm các kỹ năng về chăm sóc, nuôi dưỡng và tâm lý của người khuyết tật. Từ đó, bền bỉ hướng dẫn cho từng em về các kỹ năng phục hồi, nâng cao thể chất, thể lực và cả trí tuệ cho các em. Các cô tâm niệm rằng, đây là một việc làm thiện nguyện, mang tính nhân đạo sâu sắc, có ý nghĩa lớn đối với gia đình các em và toàn xã hội.

Có thể nói, đây là một việc làm thầm lặng, sự quên mình, đức hy sinh vì người khác và vì cộng đồng của những người con Phật ở tịnh xá Ngọc Lộ.