Sư thầy 'nhiều trong một' và gần 100 đứa con

Ngôi chùa trong hẻm sâu

Đến thị trấn Thủ Thừa (huyện Thủ Thừa, Long An), hỏi thăm chùa Long Thạnh, có người biết người không, nhưng khi tôi hỏi về lớp học tình thương của thầy Út (Đại đức Thích Quảng Tâm - trụ trì chùa Long Thạnh), hầu như người dân nào cũng biết. Ngôi chùa nhỏ nằm trong hẻm sâu, khuôn viên chật hẹp. Khi tôi đến thăm chùa, thầy Út đang có khách. Họ thuộc Hội Thiện nguyện TPHCM, nghe chuyện ở Thủ Thừa có lớp học tình thương đặc biệt trong chùa Long Thạnh, đã tìm đến để cùng góp sức làm việc thiện.

Họ thật sự bất ngờ trước cảnh 2 vị sư (thầy Út và đệ tử) ngoài chuyện hành đạo, còn quán xuyến toàn bộ chuyện ăn ở, sinh hoạt, học tập của 57 học sinh (HS) nội trú trong chùa. Đoàn khách xin tài trợ kinh phí để nhà chùa thuê 2 người lo chuyện ăn ở cho các cháu. Khách TPHCM vừa ra về, một đoàn khách khác từ TP.Tân An lại đến chùa với cùng mục đích. Trong khi đợi thầy Út tiếp khách, tôi đi thăm nơi ăn ở, học tập của các HS.

Đang cuối giờ chiều, các HS ngồi ôn bài trên giường tầng, một số chuẩn bị cho bữa cơm chiều. Khi thấy khách đến, em nào cũng chắp tay trước ngực lễ phép "chào chú". Khu nhà được thiết kế cho 30 HS ở nội trú, nhưng số HS đến quá đông, nên phải kê giường sát lại, các em chịu chật một chút, nhờ đó có thêm nhiều cảnh đời bất hạnh được cưu mang. Nhà bếp nằm cạnh bên nhà ở, các kệ bếp đều được lát gạch men màu trắng, trên ấy có những chiếc chảo lá sen thật to được nấu bằng củi khô. Bữa cơm chiều đã được nấu xong.

Nơi hội tụ những tấm lòng

Buổi chiều nhà chùa luôn bận rộn. Chiều nay thầy Út càng bận vì sư đệ tử đi bốc thuốc quanh vùng, một mình thầy Út quán xuyến toàn bộ công việc.

Về cơ duyên ra đời lớp học tình thương trong chùa, thầy Út kể: Xót xa trước cảnh các trẻ em nghèo học hành dở dang, thầy đã giúp đỡ cho các em vào chùa ở để tiện việc đi học. Nhà chùa chật hẹp, lúc đầu chỉ nuôi được 4 - 5 em. Tiếng lành đồn xa, các em tới chùa ngày càng đông và có cả trẻ mồ côi. Dù cố gắng lắm, nhà chùa cũng chỉ có thể cưu mang chừng 10 em. Có một nữ phật tử từ TPHCM đến viếng chùa, thấy nhà chùa nuôi HS nghèo trong điều kiện chật hẹp, thiếu thốn, bà đã giúp đỡ rất nhiều.

Chẳng may người phụ nữ ấy mắc bệnh nan y. Khi qua đời, bà để lại di chúc nhờ người thân lấy tài sản của bà giúp nhà chùa mua đất, cất nhà để nuôi dạy các HS tốt hơn. Số tiền của bà để lại đã giúp nhà chùa mở rộng khuôn viên, xây chỗ ăn ở, học tập rộng rãi, khang trang như hiện nay. Để tưởng nhớ công ơn người nữ phật tử, thầy Út đã lấy tên bà đặt cho khu học xá: Mái ấm Kim Chi.

Đến cuối thập niên 1990, phong trào học vi tính mới lan đến huyện Thủ Thừa. Nhờ chiếc máy tính cũ của một người bạn ở TPHCM tặng, thầy Út đã mày mò tự học, rồi theo học lớp vi tính ban đêm ở thị xã Tân An, thầy trở thành một trong những người giỏi vi tính ở Thủ Thừa. Thầy mở lớp dạy vi tính cho HS trong chùa và HS nghèo trong vùng. Đến khi các trường THCS trong huyện được trang bị máy tính, nhưng giáo viên tin học chưa có sẵn, thầy Út đã đi vận động các trường cử người đến chùa học miễn phí, đồng thời vận động các phật tử biết tin học trên tỉnh về cùng mình đứng lớp. Lớp tin học chùa Long Thạnh đã luôn nhộn nhịp mỗi tối. Cũng nhờ vào tấm lòng của các phật tử, đến nay, chùa đã có đến 18 máy vi tính.

Rời phòng vi tính, tôi đến hậu liêu, ở đó hơn 50 HS đang sẵn sàng cho giờ học võ. Thầy Út cho biết, ngoài học văn hoá, HS bắt buộc phải học giáo lý nhà Phật, học võ, học vi tính. Ngoài ra, các em cũng được học tuỳ thích các môn: Tiếng Anh, thư pháp... Thầy Út trực tiếp dạy thư pháp, giáo lý nhà Phật, còn các chương trình học khác thầy vận động phật tử các nơi về đứng lớp.

Hôm nay người đứng lớp dạy võ bận việc, thầy Út phải dạy thay. Bản thân võ thuật đã là đạo - võ đạo, người học võ để phòng thân và để làm điều thiện. Học võ dưới mái chùa càng phải nhắm đến cái đích thiện mỹ. Thầy Út tâm sự: "Học hết lớp 12, các em sẽ rời khỏi chùa để tự lập, cùng với kiến thức văn hoá, những kỹ năng sống được tích luỹ ở đây sẽ giúp các em tự tin hơn khi bước vào đời".

Tìm thấy hạnh phúc

Bước khỏi đội hình học võ, hai anh em Võ Quốc An (lớp 4) - Võ Quốc Khang (lớp 2) đến lễ phép chào tôi. Cách đây 2 năm, hai cháu được bà ngoại đem gửi vào chùa. Thầy Út đã đi gần 100 cây số đến huyện Vĩnh Hưng để xác minh hoàn cảnh 2 cháu: Không cha, mẹ bỏ con cho bà ngoại nghèo nuôi. Một trường hợp 2 anh em bất hạnh khác: T.T.A (lớp 9) và T.T.B (lớp 5) bị mẹ bỏ từ nhỏ, sống với cha. Rồi cha bị đổ nợ, trước khi bỏ trốn đã đem gửi 2 con nhỏ vào chùa.

Cháu Lương Thế Dượt (lớp 7) quê tận tỉnh Thái Bình, được mẹ gửi vào chùa ở huyện nhà lúc mới sinh. Ngôi chùa này không đủ điều kiện nuôi dạy, đã gửi cháu đến chùa khác. Cứ thế, cháu được gửi đến tận chùa Long Thạnh. Dựa vào giấy khai sinh, thầy Út đã tìm đến huyện Kiến Xương - tỉnh Thái Bình và gặp được cha của bé Dượt bị bệnh tâm thần sống một mình, còn mẹ cháu dắt những đứa con khác đi bán vé số ngoài Hà Nội. Thầy Út đã tìm được số điện thoại của người mẹ. Bây giờ, thỉnh thoảng mẹ con cháu Dượt liên lạc với nhau qua điện thoại nhà chùa.

Nhà chùa lo toàn bộ chi phí học tập (học phí, bảo hiểm, sách vở, bút mực...) cho các em. Chỉ riêng chi phí học tập hằng năm cho mỗi em đã tới 5 - 6 triệu đồng. Tiền ăn uống cũng khoảng ngần ấy. Long Thạnh là ngôi chùa nghèo, cùng lúc phải cưu mang chừng ấy HS, khó khăn là điều không tránh khỏi. Chuyện thiếu trước hụt sau, nợ học phí, chạy ăn từng bữa thường xuyên xảy ra. Dù vậy, lứa HS này vừa rời khỏi chùa, lứa HS sau lại đến! Người dân Thủ Thừa đã quen với hình ảnh nhà sư mặc áo nâu sồng đi họp hội phụ huynh, đi đóng học phí, đi làm thủ tục thi đại học cho những đứa con nhà chùa. Hết lớp 12, các em phải tự bước vào đời. Những trường hợp cần tiếp tục giúp đỡ học lên cao, thầy Út nhờ các tổ chức từ thiện, các chùa ở TPHCM nhận nuôi hoặc cấp học bổng.

Với quy trình "gieo chữ" và "trồng người" ấy, dù "đầu vào" của lớp học chùa Long Thạnh là những cảnh đời cơ cực trong xã hội, nhưng "đầu ra" lại là những HS chững chạc, nếu không được học tiếp, cũng dễ lập thân bằng kiến thức và nhân cách đã có. Đã có hơn 10 đứa trẻ từng nương nhờ cửa Phật tốt nghiệp đại học, có việc làm ổn định, hàng chục cháu khác học các trường nghề, trở thành công nhân, người bán hàng... Dù bay cao, bay xa, nhưng ngôi chùa trong hẻm nhỏ luôn là chỗ đi về của các cháu. Mới đây, một trẻ mồ côi sau khi rời khỏi chùa học xong Đại học Bách khoa TPHCM, có việc làm ổn định, đã trở về chùa nhờ thầy Út đứng ra cưới vợ. Từ một đứa trẻ bất hạnh, em đã tìm thấy hạnh phúc cuộc đời!