Đối với người Phật tử, những phương pháp hướng dẫn quán sát hơi thở căn bản được đề cập trong bài Anapanasati Sutta, hay còn được gọi là kinh Quán niệm hơi thở thuộc Kinh tạng Pàli.
Trong Breath Taking, cuộc triển lãm các bản vẽ, hình ảnh, tác phẩm điêu khắc và video được trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật New Mexico ở Santa Fe kéo dài cho đến hết ngày 5-9-2021, các nghệ sĩ đã sáng tạo ra một số phương pháp nhằm hữu hình hóa hơi thở - làm cho hơi thở từ vô hình trở nên hữu hình, khiến cho khách tham quan cảm thấy có thể chạm và cảm nhận được hơi thở của mình. Những đóng góp này của họ nhắc nhở chúng ta xem xét lại mối quan hệ của bản thân với hơi thở, một hoạt động căn bản và quan trọng nhất của mỗi người.
Các hình ảnh được trưng bày trong Just Breathe rất đơn giản. Nghệ sĩ Linda Alterwitz yêu cầu hàng chục người tham gia nằm trong tư thế thoải mái trên mặt đất với chiếc máy ảnh đặt trên ngực hướng vào bầu trời đêm, cài đặt ở chế độ phơi sáng trong 30 giây. Sự chuyển động của nhịp thở của mỗi người tạo ra một hình dạng độc đáo trên bản in. Ở một số bản in, dấu vết của hơi thở có hình dạng của các ngôi sao và có thể nhìn thấy rõ ràng, trong khi ở một số bản in khác lại xuất hiện một mô hình ánh sáng rất trừu tượng. Mặc dù có những khác biệt như thế nhưng mỗi hình ảnh đều là một bản ghi trung thực về trải nghiệm hơi thở của từng cá nhân.
Stuart Allen, một nghệ sĩ đến từ New York đã trưng bày những hình ảnh tĩnh và video về những bong bóng xà phòng lung linh đang bay lơ lửng trên bầu trời tràn ngập ánh nắng. Mỗi bong bóng mỏng manh đại diện cho hơi thở vào của con người và không khí sẽ quay trở lại bầu khí quyển khi bong bóng nổ, tức khi hơi thở ra; thời gian tồn tại của bong bóng cũng như hơi thở rất ngắn ngủi, nhưng chỉ trong một khoảnh khắc đó, mọi thứ đều hoàn hảo và đẹp đẽ vô cùng.
Hình ảnh bong bóng xà phòng lơ lửng trên bầu trời |
Gần đó, Allen cũng đã lắp đặt 35 chiếc diều hộp - những khối màu trắng không trọng lượng lơ lửng giữa không trung và lắc lư nhẹ nhàng bởi các luồng không khí vô hình.
Khu vực trưng bày do nghệ sĩ Stuart Allen thể hiện |
Với Breath 2, những bức tranh treo tường bằng lụa nhuộm màu xanh lam nhạt và hồng để mô tả bầu trời buổi tối. Bức tranh được dệt mịn đến mức những người tham quan có thể nhìn thấy chúng uốn lượn trong không khí. Những bức tranh này là tác phẩm thủ công của nghệ sĩ Marietta Patricia Leis đến từ Albuquerque, người cho rằng không khí là “một mẫu số chung, hợp nhất và bình đẳng với chúng ta”.
Trong phần Breath Scan Portraits của nghệ sĩ Cynthia Greig mô tả một kiểu tương tác khác giữa hơi thở và môi trường. Cô ấy mời mọi người thở ra trên tấm kính của một máy quét phẳng, máy quét này sẽ chụp lại sự xuất hiện của hơi nước ngưng tụ trên tấm kính trước khi nó bay hơi. Mỗi bản in đen trắng tạo ra một hình dạng đặc biệt, chúng chính là bằng chứng trực quan chứng tỏ rằng không có hai nhịp thở nào giống nhau hoàn toàn.
Ngoài sự tĩnh lặng của thiền, nhiều tác phẩm trong cuộc triển lãm này còn đề cập trực tiếp đến đại dịch Covid-19, một tác nhân kinh hoàng đã làm thay đổi thế giới của chúng ta trong suốt hai năm qua. Điều đáng sợ nhất của virus Corona là tấn công vào phổi của bệnh nhân, khiến phổi bị tổn thương nghiêm trọng đến mức bệnh nhân phải thở gấp, hổn hển, thậm chí rơi vào tình trạng hôn mê.
Những điều đáng lo ngại như thế lại được đề cập một cách bình thường trong bức chân dung màu nước của nhà sinh vật học David Goodsell; bức tranh mô tả virus Corona có vỏ ngoài được gắn gai protein một cách chi tiết và rõ ràng như được phóng to hai triệu lần. Một mầm bệnh chết người nhưng khi được mô tả thông qua một nội tâm phong phú lại sở hữu những nét đẹp kỳ lạ.
Virus Corona được mô tả một cách chi tiết |
Trong khi đó, Don J. Usner, một nhiếp ảnh gia đến từ thành phố Chimayo, New Mexico đã chọn phương pháp tiếp cận thông qua các bức ảnh tài liệu trắng đen chụp những người hàng xóm gốc Tây Ban Nha đang đeo khẩu trang. Mỗi hình ảnh là một lời nhắc nhở về việc bảo vệ bản thân và những người xung quanh trước đại dịch và biến điều này thành một thói quen trong cuộc sống thường nhật.
Nhìn chung, tất cả những tác phẩm nghệ thuật trong cuộc triển lãm Breath Taking đều hướng đến mục đích nhắc nhở chúng ta về sự hiện hữu của hơi thở, một hoạt động cơ bản và trọng yếu đối của cơ thể mà chúng ta thường quên bẵng đi vì xem đó là điều tất nhiên. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang hoành hành thì hơi thở đang bị đe dọa nghiêm trọng. Vì vậy, mỗi người hãy hình thành những thói quen lành mạnh để bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi mầm bệnh nguy hiểm.