Hoằng pháp bằng phương tiện văn hóa nghệ thuật

Trong khuôn khổ Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc kỳ VII, nhiều chương trình triển lãm văn hóa, văn nghệ sẽ được diễn ra, bắt đầu từ ngày 21-12. PV Bản tin nhanh Đại hội đã có cuộc trao đổi với TT.Thích Minh Hiền, Phó ban Văn hóa Trung ương GHPGVN, Phó Trưởng Phân ban Thông tin - Báo chí - Văn nghệ - Triển lãm Đại hội, phụ trách mảng Văn nghệ.

Xin Thượng tọa cho biết, những hoạt động văn hóa nghệ thuật sẽ diễn ra trong dịp Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc nhiệm kỳ VII này?

Nhân dịp Đại hội đại biểu PG toàn quốc, Tiểu ban Văn hóa Thông tin truyền thông của Đại hội sẽ tổ chức nhiều hoạt động văn hóa. Tại sảnh Cung Văn hóa Hữu nghị, sẽ có 2 triển lãm ảnh. Đó là triển lãm ảnh hoạt động Phật sự của GHPGVN và PG các tỉnh thành trong những năm qua, tập hợp những bức ảnh được gửi tới từ 10 Ban trực thuộc Trung ương và các Ban Trị sự PG các tỉnh, thành trên toàn quốc. Bên cạnh đó, có triển lãm nhiếp ảnh nghệ thuật PG mang tên “Chùa Việt”, trưng bày 108 tác phẩm của một số chư Tăng và các nhiếp ảnh gia Phật tử.

Biểu diễn nghệ thuật sẽ có 3 chương trình sân khấu âm nhạc đều diễn ra ở Cung Văn hóa Hữu nghị. Vào đêm 21-11-2012, chương trình ca múa nhạc PG do chùa Giác Ngộ ở TP.HCM thực hiện, TT.Thích Nhật Từ đảm trách. Đêm 22-11-2012, chương trình ca nhạc PG mang tên Việt Nam Phật tâm ca do Ban Văn hóa Trung ương GHPGVN và Ban Văn hóa Thành hội PG Hà Nội tổ chức cúng dàng, do tôi đảm trách. Đêm 23-11, chùa Hoằng Pháp (TP.HCM) sẽ tổ chức chương trình văn nghệ âm nhạc tổng hợp mang tên Trở về nguồn cội để cúng dường lên Đại hội, do TT.Thích Chân Tính đảm trách và thực hiện. Đây là chương trình ca múa nhạc tạp kỹ rất phong phú đối với âm nhạc quần chúng PG, với các loại hình nghệ thuật âm nhạc giao duyên, tân nhạc, vọng cổ. 

Thượng tọa nhận định thế nào về hoạt động sáng tác nghệ thuật PG trong thời gian 5 năm qua?

Nhìn chung trong 5 năm qua, những hoạt động văn hóa PG của Ban Văn hóa Trung ương GHPGVN và PG các tỉnh thành rất phát triển, đặc biệt ở 2 thành phố HN và TP.HCM. Hội họa, mỹ thuật PG đã phát triển rầm rộ từ xưa tới nay, như ở Huế, TP.HCM có rất nhiều anh chị em họa sĩ PT. Đặc biệt là PG HN có CLB Mặc Hương đã quy tụ được 15 họa sĩ PT, tất cả đều tốt nghiệp ĐH Mỹ thuật Yết Kiêu. Với những tên tuổi như PT.Thành Chương, PT.Tâm Hiếu, PT.Pháp Lạc…, chúng ta có thể thấy rằng phong trào văn hóa nghệ thuật PG trong 5 năm gần đây phát triển đồng bộ, theo đúng tinh thần “Hoằng pháp lợi sinh”, đem ánh sáng Phật pháp vào cuộc sống.

Tiết mục hợp xướng trong chương trình Việt Nam Phật tâm ca chào mừng
Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ VII - Ảnh: Quảng Tuân

Rất nhiều CLB Âm nhạc PG ra đời và hoạt động dưới sự chỉ đạo của chư Tăng trụ trì các chùa, như TT.Chân Tính, TT.Nhật Từ (ở TP.HCM), TT.Chân Quang (ở Vũng Tàu). Ở Hà Nội, CLB Âm nhạc cũng đã tập hợp được một đội ngũ anh chị em nghệ sĩ PT, đặc biệt những nghệ sĩ mới tham gia như PT.Diệu Thiện, Cù Lệ Duyên vừa là cán bộ lý luận âm nhạc PG, vừa sáng tác âm nhạc. Các chị là những PT thuần thành với nhiều album, nhiều đĩa CD chuyên về PG ra mắt trong 5 năm vừa qua, như “Hương Sơn ca 2”, “Hương Sơn ca 3”. PT.Anh Quân có những hòa âm phối khí, những sáng tác rất hiện đại - có thể nói đây là dòng tân nhạc PG trong thời hiện tại.

Thông qua sân khấu âm nhạc - phương tiện có thể là mới trong thời gian gần đây đối với hoằng pháp Phật giáo, khi đến với công chúng, những nhạc phẩm mới sáng tác và biểu diễn đều thuần túy PG, đầy ắp tư tưởng triết học của PG ở trong các nhạc phẩm, trong từng ca từ của các bài hát. Chúng tôi chỉ nghĩ rằng, mình ăn cơm Phật, ở nhà Phật thì phải làm việc Phật thôi. Coi âm nhạc, hội họa, nhiếp ảnh là một trong những phương tiện hoằng pháp, tất cả đều vì mục đích đem ánh sáng Phật pháp đến với mọi tầng lớp quần chúng, từ giới trí thức đến những người lao động chân tay để mọi người cảm thụ rằng âm nhạc PG đã có, đang có, và sẽ phát triển theo đúng tinh thần hoằng pháp lợi sinh.

Ảnh: Quảng Tuân

Điểm nhấn của chương trình Việt Nam Phật tâm ca là gì, thưa Thượng tọa?

Chương trình Việt Nam Phật tâm ca được tổng đạo diễn bởi Phật tử (PT) Việt Tú, đạo diễn âm nhạc do PT.Anh Quân và PT.Diệu Thiện đảm nhiệm, đây là những PT nghệ sĩ âm nhạc, đã gắn bó với PG nhiều năm nay.

Ảnh: Quảng Tuân

Chương trình gồm 15 tác phẩm: 2 vở múa và 13 ca khúc. Trong đó, nhiều ca khúc quen thuộc, khán thính giả đã được nghe tại HN và nhiều tỉnh thành: Hương sen mầu nhiệm, Thế Tôn ca, Lạy Phật con về, Sám hối mười phương... Đặc biệt, điểm nhấn của đêm văn nghệ là 2 nhạc phẩm mới vô cùng đặc sắc: Tiếng chuông trên đảo Trường Sa và Việt Nam Phật tâm ca đều do PT.Diệu Thiện và Cù Lệ Duyên đồng sáng tác. Việt Nam Phật tâm ca với ca từ thuần túy PG, giai điệu hùng tráng, trang nghiêm, có thể nói đây là một bản đạo ca mang tính tầm cỡ của PG. Nhạc phẩm Tiếng chuông trên đảo Trường Sa với lời lẽ da diết, tình cảm, cũng chính là tiếng chuông làm thức tỉnh ý thức của con dân đất Việt về chủ quyền của mình đối với quần đảo Trường Sa và quần đảo Hoàng Sa. Nhạc phẩm Tiếng chuông trên đảo Trường Sa từ cách đây một tháng đã được phát sóng trên Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Phát thanh-Truyền hình Khánh Hòa và đã gửi tới thầy trụ trì ở chùa Trường Sa.

Xin cảm ơn Thượng tọa!