Tù nhân học được gì từ thực tập thiền?

“Hung.Or gyen yul gyi nub jang tsam”….

Đi chân trần, nhắm mắt mơ màng, ngồi ở tư thế kiết già, những người đàn ông ăn mặc toàn trắng đang niệm khẩn Bảy Dòng Kinh cổ xưa cầu Guru Rinpoche (Liên Hoa Sinh), người đã đưa Phật giáo đến Tây Tạng vào thế kỷ thứ tám.

Thực tập Thiền - Ảnh minh họa

Tiếng tụng niệm lớn dần. Người lãnh xướng của họ là Terry Conrad, một nhà điêu khắc ở thành phố Galveston . Ông ấy cứ lắc lư theo nhịp…

“Pe ma gey sar dong pol la. Yam Tsen chog gi ngo drub nyey . . .”

Họ là những tù nhân tại nhà tù tiểu bang ở thành phố Beaumont , Texas , Hoa Kỳ. Theo hướng dẫn hòa nhã của Conrad, họ đã đến đây để hành thiền.

Bây giờ đã là năm thứ tám. Chương trình học hàng tuần được cung cấp thông qua văn phòng của giáo sĩ trong nhà tù, nhằm giúp các tù nhân ở đây là những người có hành vi phạm tội tàn ác nhất, sẽ đạt được "nhận thức tự nhiên".

Conrad cho biết, "Thiền không phải là tạo ra một trạng thái nào đó. Thiền là cơ hội để có mặt ở bất cứ những gì đang diễn ra. Đôi khi nó yên tĩnh và an lạc, nhưng đôi khi tâm trí lại phải hoạt động ở tốc độ 100 dặm giờ. Nhận thức như vậy có thể giúp từng cá nhân "trở lại đúng con người bẩm sinh thật sự của họ -  là tốt đẹp và sáng suốt và từ bi".

"Điều này đã thay đổi tôi như thế nào?" John Harrup nói. Ông 39 tuổi, đã dự lớp học này kể từ ngày mới thành lập lớp. "Tôi đã là một người khác hẳn so với lúc mới vào đây. Thiền đã dạy tôi nên kiên nhẫn hơn, dạy tôi biết cách đối xử tốt đẹp nhất với mọi người... Nói theo kiểu người thế tục là “biết phải làm thế nào để giao tiếp tốt hơn, làm thế nào để hiểu quan điểm của người khác, để nhận ra rằng cách xử sự của mình không phải luôn luôn đúng".

Conrad cũng dạy lớp Đạo đức Phật giáo. Ông cho biết ông không phải là không biết gì về quá khứ tội ác của các học trò mình.

Ông khẳng định rằng những con người này đã bị tổn thương khá nặng, rồi họ gây ảnh hưởng đến gia đình rất nhiều. Và những gì ông đang làm không phải là vô tình. Nó nhắm vào điều này, và không nhắm vào những điều khác.

Conrad cho rằng điều đó muốn nói: Không có người ác, mà chỉ có hành động ác.

"Khi ta không biết ta thật sự là ai, ta sẽ hành động theo chiều hướng  không có lợi cho mình hoặc cho xã hội. Chúng tôi đã sai phạm rất nhiều, trong số đó là những sai lầm nghiêm trọng... Một vài người ở đây đang rất bối rối, một số khác lại bị xáo trộn sâu sắc. Phải chăng chúng ta chỉ cần “xóa tên” của họ và “cất vào kho” cả cuộc đời còn lại của họ là xong?".

Conrad sử dụng thiền định để “rèn trí óc”. Thoạt tiên ông rất tò mò trước các tôn giáo phương đông. "Tôi bắt đầu xem xét rất nhiều các truyền thống tâm linh khác nhau. Tôi muốn tìm hiểu sâu hơn và sâu hơn nữa".

Là một nhà điêu khắc, Conrad có nhiều học vị nghệ thuật của các Đại học bang Montana, Đại học bang Oregon và Viện Công nghệ Massachusetts, và ông đã bắt tay vào một sự nghiệp mà ông cảm thấy "rất đơn độc, và rất ‘thiền định’".

Tuy nhiên, ông nói, "Tôi không biết làm thế nào để thiền định".

Thế là bắt đầu một cuộc tìm kiếm suốt 15 năm trời, bao gồm cả việc nghiên cứu và làm việc với các Lạt-ma Tây Tạng. Và trong khi đọc và trả lời thư của các tù nhân, Conrad nhận ra giá trị tiềm tàng của thiền định đối với những tội phạm.

John Whiteman, 66 tuổi, người đang chấp hành hình phạt 50 năm tù về tội bắt cóc. Ông đã tình cờ nghiên cứu Phật giáo, Ấn Độ giáo và các tôn giáo khác trước khi trở thành một thành viên của lớp Conrad.

"Đạo Phật rất giản dị", ông nói. "Hãy làm điều tốt. Không làm điều xấu. Giữ tâm ý trong sạch… Nhưng quả thật không dễ chút nào."

"Về thể chất, tôi đã thay đổi: tôi đang già đi. Về tinh thần, tôi cũng đang thay đổi: tôi luôn góp nhặt thêm kiến ​​thức. Về cảm xúc, tôi sẽ luôn luôn là như vậy".

Ông nói: "Bạn đang nói về những tư tưởng xấu: hại người, bạo lực, giận dữ - những tư tưởng này sẽ có mặt ở đó ngay. Nhưng bằng cách chừa một khoảng trống xung quanh những ý nghĩ, bạn có thể nhìn vào chúng trước khi bạn phản ứng. Đó là sự thay đổi lớn nhất của tôi: tôi đã ít phản ứng hơn, và ít bốc đồng hơn".

Trợ lý cai ngục Darren Warren cho biết: Các lớp học Phật giáo của Conrad có thể thay đổi tích cực những tù nhân - tương tự như Do Thái giáo, Kitô giáo và các tôn giáo khác. “Cái gì cũng có giá trị của riêng nó một khi tù nhân biết suy nghĩ nghiêm túc", ông nói.

Conrad thừa nhận nhiều người có thể thắc mắc rằng mình tiếp cận cộng đồng trong tù nhằm để làm gì.

Ông trả lời: "Có lúc chúng ta cũng tự cho mình là trung tâm vũ trụ. Nhưng khi chúng ta ý thức hơn về người khác và cảm thấy có sự liên hệ tâm linh với mọi người, thì mọi thứ bắt đầu thay đổi tốt đẹp hơn. Chúng ta biết sống hòa đồng hơn - an lạc hơn, biết yêu thương và biết chăm sóc”.

Trong chừng mực nào đó, thì tâm trí của tất cả chúng ta cũng đều đang bị giam hãm như những tù nhân vậy.