Giai thoại thiền: Cao và xa

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
0:00 / 0:00
0:00
GNO - Tại thiền viện Long Hổ, chư Tăng đang vẽ bức tranh con rồng đấu với con cọp. Rồng thì cuộn mình trên mây sắp vồ xuống. Cọp thì chực sẵn muốn vồ lên. Chư Tăng cứ tô đi vẽ lại mãi mà thấy cái thế vẫn chưa xứng.

Vừa lúc đó, Thiền sư Thiện Chiêu Phần Dương từ bên ngoài đi vào. Chư Tăng thỉnh ngài xem và xin cho lời bình phẩm. Thiền sư xem xong, nói:

- Về hình dáng bên ngoài của rồng và cọp thì vẽ tốt rồi. Song các ông có biết rồng và cọp có những đặc tính gì chăng? Nay cần phải rõ. Rồng trước khi nó xông trận thì đầu nó phải co rút lại phía sau. Cọp khi cần nhảy vồ lên thì đầu nó hẳn phải cúi thấp xuống. Cổ rồng rút lùi phía sau càng nhiều; đầu cọp cúi càng sát đất thì chúng mới xông càng nhanh, nhảy càng cao được.

Chư Tăng nghe xong rất hoan hỷ và thưa rằng:

- Thật là một lời nói phá của Hòa thượng! Chúng con không những vẽ đầu con rồng hướng mạnh về trước, mà cái đầu con cọp cũng giương rất là cao. Hèn chi khi nãy giờ xem hoài mà cảm thấy động tác không có xứng.

Nhơn đó, Thiền sư Vô Đức chỉ dạy thêm:

- Đạo lý xử sự với người và tham thiền học đạo cũng như vậy. Sau khi lùi một bước để chuẩn bị thì mới có thể xông được xa. Sau khi thấp mình xuống một chút để phản tỉnh thì mới có thể nhảy được cao.

Chư Tăng chưa hiểu nên thưa hỏi thêm:

- Bạch Hòa thượng, người mà lùi bước thì đâu có thể tiến tới trước được? Người mà thấp mình xuống thì đâu thể nhảy càng cao?

Sư nghiêm nghị bảo:

- Các ông hãy nghe một bài thơ thiền của ta đây thì rõ.

Tay nắm mạ non cắm đầy ruộng,

Cúi đầu liền thấy trời trong nước.

Thân tâm thanh tịnh mới đạo mầu,

Lui bước vốn là tiến tới trước.

Âm:

Thủ bả thanh ương sáp mãn điền,

Đê đầu tiện kiến thủy trung thiên.

Thân tâm thanh tịnh phương vi đạo,

Thối bộ nguyên lai thị hướng tiền.

Ngài bảo:

- Các ông có thể lãnh hội được chăng?

Ngay đó mọi người mới bừng tỉnh lời ngài dạy.

Tin cùng chuyên mục

Tin mới

[Podcast] Trưởng lão Hòa thượng Viên Minh nói gì về Báo Giác Ngộ trong nửa thế kỷ qua?

[Podcast] Trưởng lão Hòa thượng Viên Minh nói gì về Báo Giác Ngộ trong nửa thế kỷ qua?

GNO - "Báo Giác Ngộ ngoài việc truyền thông những sinh hoạt của GHPGVN, cũng như Phật giáo quốc tế, chuyển tải giáo lý đến quần chúng, thì việc cải tiến trong tổ chức của tờ báo cũng ngày càng phát triển tốt đẹp, đặc biệt là phần chuyển đổi số.", Trưởng lão Hòa thượng Viên Minh, Phó Pháp chủ GHPGVN nhận định.
Thượng tọa Thích Tâm Hải và phái đoàn Báo Giác Ngộ đảnh lễ trước bảo tháp Trưởng lão Hòa thượng Thích Minh Nguyệt trong khuôn viên tổ đình Thiên Thai (xã Long Điền) - Ảnh: Tâm Quý/BGN

Báo Giác Ngộ tưởng niệm chư vị lãnh đạo tiền bối đã viên tịch nhân kỷ niệm 50 năm ngày ra số đầu tiên

GNO - Sáng nay, 13-12-2025, hướng đến Kỷ niệm 50 năm Báo Giác Ngộ ra số đầu tiên (1-1-1976 – 1-1-2026), Thượng tọa Thích Tâm Hải, Ủy viên Hội đồng Trị sự, Tổng Biên tập Báo Giác Ngộ cùng đại diện các phòng, ban thuộc báo đến thắp hương tưởng niệm chư vị tiền bối lãnh đạo Báo Giác Ngộ đã viên tịch.
[Podcast] MC Trúc Giang: Được đồng hành cùng Báo Giác Ngộ là một phước duyên

[Podcast] MC Trúc Giang: Được đồng hành cùng Báo Giác Ngộ là một phước duyên

GNO - Chia sẻ cùng chương trình Podcast hướng đến Kỷ niệm 50 năm Báo Giác Ngộ ra số đầu tiên (1-1-1976 – 1-1-2026), MC Trúc Giang cho biết bản thân rất vui và vinh dự khi được đồng hành dẫn chương trình, đọc lời bình cho các tin, bài của báo hơn 6 năm qua. Với Trúc Giang, đây là một phước duyên mà cô rất trân trọng.

Thông tin hàng ngày